مصلحت در مراسم سیاسی و عبادی (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
====
يكى از مبانى تشخيص مصلحت، مصلحت در مراسم سياسى و عبادى است.
مراسم سياسى - عبادى در اسلام بخشى از شعائر دينى است كه از دو جنبه مستقل سياسى و تعبدى، داراى اهداف و مصالح خاص هستند و الگوى اين نوع شعائر را مىتوان در نماز جمعه و عيدين و نيز مراسم حج بهوضوح مشاهده كرد.
اينگونه مراسم با وجود خصلت تعبدى و داشتن روح عبادت، معنويت و برخوردارى از نوعى قداست داراى ابعاد سياسى و آميخته با اهداف دنيايى دين و انگيزههاى حكومتى و مرتبط با مسئله امامت است و به تعبير ديگر داراى دو نوع مصلحت ثابت عبادى و مصلحت متغير سياسى هستند و بر اين اساس بخشى از اين مراسم باز و آزاد گذارده شده است.
براى مثال در نمازهاى عبادى سياسى جمعه و عيدين، مصلحت سياسى اغلب در قالب متغيّر خطبهها ديده شده است و مضمون و محتواى خطبهها بر عهده امام نهاده شده است كه به تناسب شرايط موجود و با توجه به مصلحت اسلام در زمان و مكان و شرايط حاكم و جوانب مختلف امور در مسائل مادى و معنوى حيات فردى و اجتماعى مسلمانان سخن بگويد.
• عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۵۶۲-۵۶۳.