میانشی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عمر بن عبدالمجید میانشی (م
۵۸۱ هـ.ق) از محدثان مشهور زمان خود بود.
وی از استادانی چون
عبدالعزیز بن احمد کنانی، ابومظفر شیبانی طبری و ابوعبداللّه محمد بن احمد رازی بهره‌مند شد.
شاگردان او نیز شامل ابوعبداللّه انصاری اندرشی بلنسی،
ابوجعفر کنانی مرسی، ابن حیره و ابوالعبر قهری بستی بودند.
تعلیقات علی الفردوس،
الاختیار فی الملح والاخبار و
مالایسمع المحدث جهله از جمله آثار او هستند.
تاریخ وفات ایشان در مکه به اختلاف، سال‌های
۵۸۰ (هجری قمری)، ۵۸۱ (هجری قمری) یا
۵۹۱ (هجری قمری) ذکر شده است.
ابوحفص عمر بن عبدالمجید بن عمر بن حسین قرشی میانشی اصالت وی از میانش، روستایی از شهر مهدیه در
آفریقا بود.
او با مهاجرت به مکه و تکمیل مطالعات علمی و حدیثی از محدثان مشهور آن شهر گردید.
وی در طول سفرش تا رسیدن به مکه در مسیر راه ازجمله مصر، به روایت حدیث می پرداخت.
با این حال سیوطی، از قول ابودنیا اشج، حسن دانستن حدیثی در حب خلفای سه گانه و
حضرت علی (علیه‌السلام) را از جانب میانشی جای تعجب می‌داند.
البته نقل احادیث باطله در اثری به نام المجالس المکیه
می‌تواند دلیل بر ضعف وی باشد.
ابوحفص از اساتیدی چون عبدالعزیز بن احمد کنانی،
ابومظفر شیبانی طبری و ابوعبداللّه محمد بن احمد رازی بهره علمی برد.
قرشی افرادی چون ابوعبداللّه انصاری اندرشی بلنسی،
ابوجعفر کنانی مرسی،
ابن حیره،
ابوالعبر قهری بستی ازجمله شاگردان وی به حساب می‌آیند که بیشتر آنان در مکه از وی حدیث شنیدند.
میانشی دارای آثاری است که عبارتند از:
• تعلیقات علی الفردوس کتابی خطی که در کتابخانه شستربتی موجود می باشد؛
• الاختیار فی الملح والاخبار؛
• المجالس المکیه که ذکر آن گذشت؛
• روضة المشتاق فی الرقائق؛
• مالایسمع المحدث جهله که با عنوان کراس ( جزوه ) یاد شده است.
وی این اثر را در سال
۵۷۹ (هجری قمری) در
مکه خلاصه کرد.
این کتاب مشهورترین اثر وی می باشد که زمانی بین مردم پخش شده بود، تا این‌که
ابوعمر عثمان بن صلاح شهرزوری فقیه دمشق، پس از آمدن به مکه همه جزوه‌ها را جمع‌آوری و در مدرسه اشرفیه تدریس می‌کرد.
عمر بن عبدالمجید وفات وی را در مکه و به اختلاف سال‌های ۵۸۰ (هجری قمری)، ۵۸۱ (هجری قمری) یا سال ۵۹۱ (هجری قمری) ذکر کرده‌اند.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «»، ج۴، ص.
[۱۲] ـ الاعلام ۵ / ۵۳. ۲ ـ کنز العمال ۱۳ / ۲۴۵. ۳ ـ تنزیه الشریعه المرفوعة عن الاخبار الشنیعه ۲ / ۱۱۵. ۴ ـ الاکمال ۲ / ۴۶. ۵ ـ تاریخ الاسلام ۴۱ / ۱۲۰. ۶ ـ تاریخ الاسلام ۴۵ / ۳۰۲، ۲۷۷، ۱۳۱ و ۷۲. ۷ ـ تاریخ الاسلام ۴۶ / ۲۰۵. ۸ ـ تاریخ الاسلام ۴۳ / ۳۴۴ و ۳۲۶. ۹ ـ تذکرة الحفاظ ۴ / ۱۴۵۳. ۱۰ ـ سیر اعلام النبلاء ۲۱ / ۱۵۱. ۱
[۱۳] ـ تذکرة الحفاظ ۴ / ۱۳۳۷. ۱۲ ـ الاعلام ۵ / ۵۳. ۱۳ ـ کشف الظنون ۲ / ۱۵۷۵. ۱۴ ـ معرفة علوم الحدیث ۱۵.
دیگر منابع: معجم البلدان ۵ / ۲۳۹؛ المختصر الیه المحتاج من تاریخ ابن الدبیثی ۱۱۸؛ الذریعه ۱۹ / ۲۵.
