• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

میمون بن محمد مکحولی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: میمون بن محمد مکحولی

میمون بن محمد مکحولی (حدود ۴۴۰ ـ ۵۰۸ هـ.ق) از علمای حنفی مذهب بود.
وی شاگردانی چون عمر بن محمد نسفی و محمود شاغرچی داشته است.
او برای تحصیل و تدریس به سمرقند و بخارا سفر کرد و به‌عنوان عالمی زاهد و پرهیزکار شناخته می‌شد.
ایشان آثاری مهم از جمله بحر الکلام، تبصرة الادلّه فی علم الکلام، التمهید لقواعد التوحید، العالم و المتعلم از خود به‌جا گذاشته است.
وی در ۲۵ ذی‌الحجه سال ۵۰۸ (هجری قمری) وفات کرد.


ابومعین میمون بن محمد بن محمد بن معتمد مکحولی نسفی منسوب به نَسَف، شهری آباد بین جیحون و سمرقند بود.
وی از علمای حنفی مذهب بود.
[۱] قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
[۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
سال ولادتش به‌طور دقیق گزارش نشده است. ابن قطلوبغا می‌نویسد: «وی هنگام مرگ هفتاد ساله بود.»
[۳] ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
براین اساس ولادت وی را می‌توان حدود ۴۴۰ (هجری قمری) دانست.
او برای کسب دانش و نیز تعلیم آموخته‌های خویش به شهرهای سمرقند و بخارا مسافرت کرده است،
[۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
اما از استادان و چگونگی تحصیلات وی اطلاعاتی در دست نیست.
گفته‌اند وی عالمی زاهد و پرهیزکار بوده است.
[۵] نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
[۶] قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
[۷] ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
[۸] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
[۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    

ابومعین شاگردانی تربیت کرده که از وی روایت نیز کرده‌اند. عمر بن محمد نسفی صاحب القند فی ذکر علماء سمرقند، محمود بن احمد شاغرچی و عبدالرشید بن ابی حنیفه ولوالجی از آن جمله‌اند.
[۱۰] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
[۱۱] ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    

نسفی آثاری از خود به‌جا گذاشته است که عبارت‌اند از:
• ایضاح المحجه لکون العقل حجه؛
[۱۲] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۱۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• بحر الکلام؛
[۱۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۱۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• تبصرة الادلّه فی علم الکلام؛
[۱۶] ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
[۱۷] قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
[۱۸] نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
[۱۹] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۲۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• التمهید لقواعد التوحید؛
[۲۱] ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
[۲۲] قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
[۲۳] نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
[۲۴] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۲۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• شرح الجامع الکبیر للشیبانی فی الفروع؛
[۲۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۲۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• مناهج الائمّه فی الفروع؛
[۲۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۲۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• العمدة فی اصول الدین؛
[۳۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
• العالم و المتعلم.
[۳۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    

میمون در ۲۵ ذی‌الحجه سال ۵۰۸ (هجری قمری) در سن هفتاد سالگی از دنیا رفت.
[۳۲] ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
[۳۳] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
[۳۴] نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
[۳۵] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
[۳۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
(دیگر منابع:
[۳۷] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۲۵.    
[۳۸] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۳۳۷.    
[۳۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۸۴۵.    
[۴۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۱، ص۱۵۶.    
[۴۱] البغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۵۶۳.    
[۴۲] لطفی ریاض‌زداه، عبداللطیف بن محمد، اسماء الکتب، ص۱۰۵.    
[۴۳] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۶۶.    
[۴۴] سرکیس، یوسف الیان، معجم المطبوعات العربیه، ج۲، ص۱۸۵۴.    
)
۱. ↑ قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۳. ↑ ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
۵. ↑ نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
۶. ↑ قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
۷. ↑ ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۱۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
۱۱. ↑ ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
۱۲. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۱۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۱۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۱۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۱۶. ↑ ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
۱۷. ↑ قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
۱۸. ↑ نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
۱۹. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۲۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۲۱. ↑ ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
۲۲. ↑ قرشی، عبدالقادر، جواهر المضیه، ج۲، ص۱۸۹.    
۲۳. ↑ نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
۲۴. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۲۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۲۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۲۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۲۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۲۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۳۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۳۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۳۲. ↑ ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا، تاج التراجم، ج۲، ص۱۱۶.    
۳۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۵، ص۲۱۳.    
۳۴. ↑ نسفی، عمر بن محمّد، القند فی ذکر علماء سمرقند، ص۷۰۶.    
۳۵. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۸۷.    
۳۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۳۴۱.    
۳۷. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۲۵.    
۳۸. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۳۳۷.    
۳۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۸۴۵.    
۴۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۱، ص۱۵۶.    
۴۱. ↑ البغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۲، ص۵۶۳.    
۴۲. ↑ لطفی ریاض‌زداه، عبداللطیف بن محمد، اسماء الکتب، ص۱۰۵.    
۴۳. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۶۶.    
۴۴. ↑ سرکیس، یوسف الیان، معجم المطبوعات العربیه، ج۲، ص۱۸۵۴.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «میمون بن محمد مکحولی»، ج۴، ص۴۲۷.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 508 (قمری) | زادگان سال 440 (قمری) | شخصیت‌های قرن 6 (قمری) | علمای حنفی قرن 6 (قمری) | مؤلفان قرن 6 (قمری)
جعبه ابزار