• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هجویری‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




علی بن عثمان هجویری (۴۶۵ هـ.ق) پس از گذر ایام کودکی به کسب علم و معرفت پرداخت.
او سال‌ها سفر کرد و در محضر عالمان بزرگی چون شیخ ابوالفضل ختلی و دیگر مشایخ زمان بهره علمی برد.
هجویری در شریعت حنفی و تصوف جنیدی تحصیل کرد و به عنوان یکی از صوفیان بزرگ قرن پنجم هجری شناخته می‌شود. او به هند رفت و با محبت به نشر حقائق پرداخت.
از او دو اثر مهم به نام‌های ثواب الاخبار و کشف المحجوب بر جای مانده است.
کشف المحجوب از کتاب‌های اصلی صوفیان محسوب می‌شود.
هجویری در سال ۴۶۵ (هجری قمری) در لاهور درگذشت و در همان‌جا دفن شد.



ابوالحسن علی بن عثمان بن ابی علی هجویری جلابی غزنوی در محله هجویر غزنه به دنیا آمد.
پس از گذر ایام کودکی به کسب علم و معرفت پرداخت سالیان دراز رنج سفر را تحمل کرد و در محضر عالمان و مشایخ بزرگ زانو زد. او سفرهایی به خراسان، ماوراءالنهر، گرگان، آذربایجان، سوریه، عراق و هند انجام داد و در شهرهای گوناگون بسیاری دید.
[۲] هجویری، علی، کشف المحجوب (مقدمه)، ص۱۳.



ابوالحسن هجویری از شاگردان شیخ ابوالفضل محمد بن حسن ختلی (صوفی معروف) و از مریدان او بود.
او بسیاری از مشایخ آن عصر را نیز دیده و از آنان استفاده کرد.
[۳] جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ص۲۵۴.

ابوالعباس اشقانی و ابوالقاسم علی گرگانی از آن جمله‌اند.
هجویری در شریعت حنفی و در طریقت تصوف جنیدی بود و یکی از عالمان و صوفیان بزرگ قرن پنجم هجری به شمار می رفت.
[۴] هجویری، علی، کشف المحجوب، ص۲۵۴.



ابوالحسن جلابی در سیرت و صورت یک صوفی راستین و در کسوت مروجی امین بود. با روحی سرشار از علاقه و ایمان به هند (پاکستان کنونی) رفت و کاری را که سلطان محمود غزنوی با حملات مکرر دست نیافت، او با سلاح عشق و محبت و نشر حقایق انجام داد. گروه بسیاری از مردم شبه قاره هند را به صراط مستقیم هدایت کرد و با رواج عرفان و تصوف، روح تازه ای در کالبد آنان دمید و از محبوبیت جاودانه ای برخوردار شد.
[۵] هجویری، علی، کشف المحجوب (مقدمه)، ص۱۵.



ابوالحسن غزنوی دو اثر به نام ثواب الاخبار
و کشف المحجوب الارباب القلوب بر جای مانه است. دومی از کتاب های اصلی صوفیان است و در آن لطایف بسیاری جمع شده است.
جامی
[۷] جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ص۲۵۴.
و عطار در آثار خود از آن استفاده کرده‌اند.
[۸] عطار نیشابوری، محمد بن ابراهيم‌، تذکرة الاولیاء، ص۵۷۳.



هجویری در سال ۴۶۵ (هجری قمری) در لاهور پاکستان درگذشت
[۹] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۲، ص۸۹۲.
و در همان شهر نیز به خاک سپرده شد.
[۱۰] هجویری، علی، کشف المحجوب (مقدمه)، ص۱۵.

(دیگر منابع:
[۱۳] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱۰، ص۱۴۲۷۷.

لغت نامه دهخدا ۱۰ / ۱۴۲۷۷.)

۱. از نویسندگان، المنجد فی الاعلام، ص۷۲۶.    
۲. هجویری، علی، کشف المحجوب (مقدمه)، ص۱۳.
۳. جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ص۲۵۴.
۴. هجویری، علی، کشف المحجوب، ص۲۵۴.
۵. هجویری، علی، کشف المحجوب (مقدمه)، ص۱۵.
۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ص۶۹۱.    
۷. جامی، عبدالرحمان، نفحات الانس، ص۲۵۴.
۸. عطار نیشابوری، محمد بن ابراهيم‌، تذکرة الاولیاء، ص۵۷۳.
۹. صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۲، ص۸۹۲.
۱۰. هجویری، علی، کشف المحجوب (مقدمه)، ص۱۵.
۱۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۸، ص۵۹.    
۱۲. کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۷، ص۱۴۸.    
۱۳. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱۰، ص۱۴۲۷۷.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «علی بن عثمان هجویری»، ج۳، ص۲۶۷.






جعبه ابزار