یاداشت روز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بازخوانی بیانیه اقتصاددانان: نقدی بر بیانیه برخی اقتصاددانان و اساتید دانشگاه
▲ انتشار بیانیه‌ای از سوی گروهی از اقتصاددانان و اساتید دانشگاه در شرایط آتش بس موقت با دشمنان مستکبر، که خواستار
«تغییر پارادایم حاکم بر نظام حکمرانی» شده‌اند، واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. این بیانیه در حالی صادر شده که کارنامه نظری و اجرایی بسیاری از امضاکنندگان آن، مبتنی بر اصول
نئولیبرالیسم بوده‌است؛ رویکردی که نه‌تنها در ایجاد عدالت اجتماعی و رفاه عمومی ناکام مانده، بلکه خود یکی از عوامل اصلی تعمیق نابرابری و بروز بحران‌های ساختاری در اقتصاد ایران به شمار می‌رود.
● نئولیبرالیسم، با تأکید بر خصوصی‌سازی افراطی، آزادسازی تجاری، و تقلیل نقش دولت به حداقل، موجب گسترش شکاف طبقاتی، افزایش آسیب‌های اجتماعی، و وابستگی نهادهای اقتصادی به منطق بازار شده‌است؛ منطقی که به دفعات ناکارآمدی خود را در مواجهه با مسائل پیچیده جوامع در حال گذار نشان داده است. تداوم دفاع برخی از چهره‌های دانشگاهی از این الگو، آن‌هم بدون ارائه نقدی جدی به گذشته عملکرد خود، نشانه‌ای از عدم مسئولیت‌پذیری و غفلت از واقعیات اقتصادی و اجتماعی کشور است.
«نئولیبرالیسم »■ این گونه رویکردها را می‌توان مصداق هشدارهای صریح
قرآن کریم در قبال «اصلاح‌گران دروغین» دانست:
(وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَـٰكِن لَا يَشْعُرُونَ) «و چون به آنان گفته شود: در زمین فساد نکنید، می‌گویند: ما اصلاح‌گریم!هان! آنان همان مفسدانند، ولی نمی‌فهمند.»
«اصلاح‌گران دروغین »▲ در بخش دیگری از بیانیه، از
«نگاه‌های افراطی در کشور» به‌عنوان منشأ بحران یاد شده است؛ تحلیلی که ضمن نادیده گرفتن نقش سیاست‌های سلطه‌جویانه و فشارهای بی‌سابقه قدرت‌های خارجی، به‌ویژه ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی، سعی در القای این گزاره دارد که مقاومت در برابر دشمن، معادل افراطی‌گری است. این در حالی است که ایستادگی در برابر زورگویی، یکی از ارکان پیروزی در تجربیات تاریخی ملت ایران، از جمله مقاومت در برابر جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اخیر، بوده‌است.
«استقامت در جهاد »● در همین راستا، پیشنهاد
«فعال‌سازی مسیر دیپلماسی و مذاکره سازنده با آمریکا و اروپا» نیز هرچند در ظاهر عقلانی جلوه می‌کند، اما بدون درنظرگرفتن تجربه‌های تاریخی و واقعیت‌های موجود نظام بین‌الملل، به همان اندازه می‌تواند تکرار دوباره‌ی تجربه‌های شکست‌خورده و فرصتی برای نفوذ و غلبه دشمنان باشد.
قرآن کریم بارها نسبت به اعتماد بی‌جا به دشمنان هشدار داده و در بیان شاخصه‌های
نفاق، چنین رویکردی را به‌روشنی نفی کرده است.
«نفاق در قرآن »■ بر این اساس، پیشنهادات مطرح‌شده در بیانیه، در کنار نادیده گرفتن نقش مخرّب سیاست‌های نئولیبرال در دهه‌های گذشته، به‌نوعی تکرار همان گفتمان عوام‌فریبانه‌ای است که با شعار عقلانیت، مسیر وابستگی و ضعف را تئوریزه می‌کند. در این شرایط، مسئولیت تاریخی نخبگان علمی، سیاسی و اجرایی کشور آن است که ضمن پذیرش سهم خود در وضعیت موجود، از تکرار نسخه‌های آزموده و ناکارآمد پرهیز کرده و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی، نگاه انقلابی، و اصول اقتصاد اسلامی، مسیر نجات کشور را طراحی و هدایت کنند.
گروه پژوهشی ویکی فقه
