یقطین (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَقْطین (به فتح یاء و کسر طاء) از
واژگان قرآن کریمبه معنای گیاه کدو بوده و فقط یکبار در
قرآن به‌کار رفته است.
یَقْطین به معنای گیاه کدو است.
در
اقرب الموارد گوید: یقطین گیاهی است که ساق ندارد مثل بوته حنظل و خیار ولی در عرف در کدوی گرد مانند خربوزه به‌کار رود.
طبرسی فرماید: آن کدو است و به‌قولی هر گیاه بی‌ساق.
به مواردی از
یَقْطین که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(فَنَبَذْناهُ بِالْعَراءِ وَ هُوَ سَقِیمٌ وَ اَنْبَتْنا عَلَیْهِ شَجَرَةً مِنْ یَقْطِینٍ) باز او را (پس از چندین روز) از بطن ماهی به صحرای خشکی افکندیم در حالی که بیمار و ناتوان بود و بوته كدويى بر او رويانديم (تا در سايه برگ‌هاى پهن و مرطوبش آرامش يابد)!)
مراد از یقطین در آیه چنانکه گفته‌اند کدو است درخت و بوته کدو در زمین پهن شده و دارای برگ‌های گرد و بزرگ است.
آیه در باره
یونس (علیه‌السّلام) است چون از شکم ماهی به زمین افتاد در سایه برگ‌های کدو استراحت کرد و گرنه آفتاب او را می‌سوزاند چون که در شکم ماهی پوست بدنش کاملا نازک شده بود.
لفظ
«اَنْبَتْنا» نشان می‌دهد روییدن آن به‌طور خارق العاده بوده است.
این لفظ فقط یکبار در قرآن مجید به‌کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «یقطین»، ج۷، ص۲۶۸.
