آیه جمعه•
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیه جمعه به آیه ۹
سوره جمعه ، درباره تشریع
نماز جمعه اطلاق می‌شود.
آیه ۹ سوره جمعه را "آیه جمعه" می‌گویند: (یا ایها الذین آمنوا اذا نودی للصلاة من یوم الجمعة فاسعوا الی ذکر الله وذروا البیع ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون)؛ "ای کسانی که
ایمان آورده‌اید چون برای نماز جمعه ندا درداده شد به سوی ذکر خدا بشتابید و
داد و ستد را واگذارید اگر بدانید این برای شما بهتر است".
طبق برخی
روایات ، مسلمانان
مدینه ، پیش از
هجرت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم با یکدیگر گفتند
یهود در یک روز هفته اجتماع می‌کنند (روز شنبه) و
نصارا نیز روزی برای اجتماع دارند (یکشنبه)؛ خوب است ما هم روزی قرار دهیم و در آن روز جمع شویم و ذکر خدا گوییم. آنان روز پیش از شنبه را که در آن زمان "یوم العروبه" نامیده می‌شد، برای این هدف برگزیدند و نماز را به صورت جماعت در آن روز به جا آوردند؛ آن روز "جمعه" نامیده شد؛ زیرا روز اجتماع مسلمانان بود. این نخستین جمعه‌ای بود که در
اسلام تشکیل شد. اما اولین نمازجمعه‌ای که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم با اصحاب تشکیل دادند زمان هجرت به مدینه بود. آن حضرت روز دوشنبه دوازدهم ربیع الاول هنگام
ظهر به منطقه "قبا" در حوالی مدینه وارد شدند. و چهار روز در آن جا ماندند و
مسجد قبا را بنیان نهادند. سپس روز جمعه به محله "بنی سالم" آمدند و مراسم نمازجمعه را در آن جا برپا کردند. این نخستین نمازجمعه‌ای بود که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در اسلام به جا آورد. خطبه‌ای هم در این نماز خواندند که نخستین خطبه حضرت در مدینه بود. میان
فقهای امامیه درباره حکم اقامه نمازجمعه در
زمان غیبت امام زمان علیه‌السّلام اختلاف است؛ برخی آن را
واجب عینی ، برخی
واجب تخییری ، برخی
مستحب و برخی نیز
حرام دانسته‌اند. آن چه مسلم است وجوب عینی نمازجمعه با حضور امام زمان علیه‌السّلام است.
مراد از "ذکرالله" در آیه، "نماز" است. برخی گفته‌اند مراد خطبه‌های
نماز ، و مقصود از "ندا" در آیه،
اذان است، و چون به سعی و شتافتن امر شده (فاسعوا) لازمه آن ترک همه اشتغالات به ویژه داد و ستد است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«آیه جمعه».
