أصحاب الأیکه (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصحاب‌الایکه: (اَصْحَابُ الاَیْکَةِ)«ایکه» به معنای
«درخت» است و
«اصحاب الایکه» همان قوم حضرت
«شعیب» هستند که در سرزمینی پر آب و مشجر، در میان
«حجاز» و «شام» زندگی می‌کردند.
(وَثَمُودُ وَقَوْمُ لُوطٍ وَأَصْحَابُ الأَيْكَةِ أُوْلَئِكَ الْأَحْزَابُ) (و نیز
قوم ثمود و
لوط و
اصحاب ایکه [قوم شعیب
]، اینها احزابی بودند که به
تکذیب پیامبران برخاستند).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اصحاب ایکه قوم شعیب‌اند، (در
سوره حجر آمده:) کلمه «ایکه» به معنای بیشه‌ای است که درختان تو درهمی داشته باشد. بعضی
گفته‌اند این بیشه جنگلی بوده در نزدیکی‌های
مدین که طایفه‌ای در آن زندگی می‌کرده‌اند و از جمله پیامبرانی که به سویشان مبعوث شده
شعیب (علیه‌السّلام) بوده، وی اهل آن محل نبوده است و با مردمش بیگانه بوده؛
(در
سوره شعراء آمده:) کلمه «ایکه» به معنای درخت به هم پیچیده است، و جمع آن «ایک» است، و به طوری که گفته شده
قوم ایکه در سرزمینی پر درخت چون جنگل زندگی می‌کرده‌اند که درخت‌هایش سر به هم داده بود و نیز به‌طوری که گفته شده این مردم، معاصر با شعیب (علیه‌السّلام) و قوم او بودند، و یا یک
طائفه از قوم او بوده‌اند. مؤید اینکه طائفه‌ای از قوم او بوده‌اند این است که در ذیل آیه می‌فرماید:
(وَ اِنَّهُما لَبِاِمامٍ مُبِینٍ)، یعنی منزلگاه
قوم لوط و قوم ایکه، هر دو بر سر بزرگ راهی قرار داشت و این را می‌دانیم که مقصود از این راه، آن راهی است که
مدینه را به
شام وصل می‌کند. بلادی که در این مسیر قرار داشته‌اند منزلگاه قوم لوط و
قوم شعیب بوده‌اند، و چون می‌دانیم که همه این مسافت جنگلی بوده است، نتیجه می‌گیریم که قوم ایکه یک طائفه از قوم شعیب و سرزمین ایشان یک ناحیه از حوزه دعوت شعیب بوده که
خداوند به خاطر کفرشان هلاکشان نموده است؛
که سرگذشت آنان در تفسیر سوره حجر و شعراء گذشت.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أصحاب الأیکه»، ص۴۸.
