ابراهیم بن سعید حبّال نعمانی، (۴۸۲ق) محدث و از حفاظ حدیثاهل سنت، که مورد توثیق رجالیون اهل سنت بود. که در اواخر عمر از سوی دولت فاطمیان، از نقل حدیث منع شده بود. به وسیله تجارت کتاب، کتابخانهای عظیم گردآوری کرده بود.
ابواسحاق ابراهیم بن سعیدبن عبداللّه حبّال نعمانی مصری، محدث و از حفاظ حدیث اهل سنت بود که برخی رجالیون سنی او را توثیق کردهاند. لقب نعمانی اش از آن روست که جدش از موالیقاضی نعمان مغربی (م ۳۶۳ق) بوده است. در سال ۳۹۱ق در مصر زاده شد. از سنین کودکی یا نوجوانی به فراگیری حدیث پرداخت.
ابراهیم حبال در اواخر عمر از سوی دولت فاطمیان، از نقل حدیث منع شده بود، به همین دلیل زمانی که ابوعلی صدفی درخواست ملاقات با او را داشت، اجازه نداد مگر با این شرط که درخواست بیان حدیث و اجازه نقل روایت نکند، از ترس آنکه مبادا ابوعلی جاسوس حکومت باشد، پاسخ سؤال او را پرت و پلا گفت تا آنکه ابوعلی خود را اهل اندلس معرفی کرد که قصد حجگزاری دارد؛ ازاین رو به صورت شفاهی اجازه گرفت نه کتبی. ماجرای منع از حدیث، پس از سال ۴۷۶ق، یعنی در پنج سال آخر عمرش بوده است. با این حساب ذهبی این ماجرا را عامل کم بودن شمار احادیث حبال میشمارد. برخی گویند ابونصر سجزی، احادیث حبال را در صد جزء گرد آورده بود؛ اما ذهبی حجم آن را بیست جزء میداند.
ابراهیم نعمانی علاوه بر محدث بودن، به تجارت کتاب اشتغال داشت، به همین دلیل کتابخانهای عظیم بالغ بر پانصد قنطار کتاب گرد آورده بود و بیشتر کتب آن، بیش از یک نسخه داشتند. زمانی مرشد بن یحیی مدینی بیست قنطار از کتب او را به مبلغ صد دینار خریداری کرده بود. همچنین بخشی از کتابهای او بر اثر بارندگی نابود شده بود. خود او قیمت این کتابها را پانصد دینار تخمین زده بود.