احادیث تفسیری آیه ۶ سوره ماعون
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احادیث تفسیری آیه ۶ سوره ماعون، از مباحث مرتبط به
احادیث تفسیری اهل بیت (علیهمالسّلام) میباشد. مفهوم کلی
سوره ماعون یتیمنوازی و امدادرسانی به بینوایان، اهمیت دادن به
نماز و پرهیز از
ریاکاری و معادباوری و بیان آثار انکار
معاد و نکوهش منکران است. احادیث تفسیری اهل بیت از آیه ششم سوره ماعون به ریاکاری در عبادات، به ویژه
نماز اشاره دارد. این احادیث به اهمیت
نیت و
اخلاص در عبادات و پرهیز از ریاکاری در انجام
فرایض دینی تأکید داشته و ریاکاران را منافقانی توصیف میکند که اعمال عبادی خود را فقط برای نمایش به دیگران انجام میدهند، بدون آنکه نیت خالصانه یا امیدی به ثواب داشته باشند.
(الَّذِینَ هُمْ یُرَاؤُونَ) آنان که
ریا میکنند.
•
«علیّبنابراهیم: الَّذینَ هُمْ یُراؤُنَ فِیمَا یَفْعَلُونَ.»علیّ بن ابراهیم گوید:
(الَّذِینَ هُمْ یُرَاؤُونَ) در آنچه انجام میدهند.
•
«امیرالمؤمنین (علیهالسّلام): اعْلَمُوا اَنَّ صَالِحِی عَدُوِّکُمْ یُرَائِی بَعْضُهُمْ بَعْضاً لَکِنَّ اللَّهَ لَا یُوَفِّقُهُمْ وَ لَا یَقْبَلُ اِلَّا مَا کَانَ لَهُ خَالِصاً.»امام علی (علیهالسّلام): بدانید دشمنان خوب شما ریاکارند. نسبت به هم ولی خداوند به آنها توفیق نمیدهد و قبول نمیکند مگر عملی را که خالص باشد.
•
«امیرالمؤمنین (علیهالسّلام): یُرِیدُ الْمُنَافِقِینَ الَّذِینَ لَا یَرْجُونَ لَهَا ثَوَاباً اِنْ صَلُّوا وَ لَا یَخَافُونَ عَلَیْهَا عِقَاباً اِنْ تَرَکُوا، فَهُمْ عَنْهَا غَافِلُونَ حَتَّی یَذْهَبَ وَقْتُهَا، فَاِذَا کَانُوا مَعَ الْمُؤْمِنِینَ صَلَّوْهَا رِیَاءً وَ اِذَا لَمْ یَکُونُوا مَعَهُمْ لَمْ یُصَلُّوا، وَ هُوَ قَوْلُهُ: (الَّذِینَ هُمْ یُراؤُن.)»امام علی (علیهالسّلام): مراد خداوند منافقان است همانها که اگر
نماز را بهجا آورند، امیدی به
ثواب آن ندارند و اگر آن را ترک کنند، از هیچ عقاب و عذابی به خاطر نماز نمیترسند. آنها (منافقان) از نماز غافلند تا اینکه وقت آن به پایان میرسد. هرگاه با مومنان باشند آن را برای ریا انجام میدهند و هرگاه با مؤمنان همراه نباشند، نماز نمیخوانند و این همان قول خداوند است:
(الَّذینَ هُمْ یُراؤُنَ).
•
«عن ابی بصير قال: سمعت أباعبدالله (علیهالسّلام) یقول: یُجَاءُ بِعَبْدٍ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ قَدْ صَلَّی فَیَقُولُ یَا رَبِّ صَلَّیْتُ ابْتِغَاءَ وَجْهِکَ فَیُقَالُ لَهُ اِنَّکَ صَلَّیْتَ لِیُقَالَ مَا اَحْسَنَ صَلَاهًَْ فُلَانٍ اذْهَبُوا بِهِ اِلَی النَّارِ وَ یُجَاءُ بِعَبْدٍ قَدْ قَاتَلَ فَیَقُولُ یَا رَبِ قَدْ قَاتَلْتُ ابْتِغَاءَ وَجْهِکَ فَیُقَالُ لَهُ بَلْ قَاتَلْتَ لِیُقَالَ مَا اَشْجَعَ فُلَاناً اذْهَبُوا بِهِ اِلَی النَّارِ وَ یُجَاءُ بِعَبْدٍ قَدْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ فَیَقُولُ یَا رَبِّ تَعَلَّمْتُ الْقُرْآنَ ابْتِغَاءَ وَجْهِکَ فَیُقَالُ لَهُ بَلْ تَعَلَّمْتَ لِیُقَالَ مَا اَحْسَنَ صَوْتَ فُلَانٍ اذْهَبُوا بِهِ اِلَی النَّارِ وَ یُجَاءُ بِعَبْدٍ قَدْ اَنْفَقَ مَالَهُ فَیَقُولُ یَا رَبِّ اَنْفَقْتُ مَالِی ابْتِغَاءَ وَجْهِکَ فَیُقَالُ لَهُ بَلْ اَنْفَقْتَهُ لِیُقَالَ مَا اَسْخَی فُلَاناً اذْهَبُوا بِهِ اِلَی النَّار.»ابابصیر از
امام صادق (علیهالسّلام) روایت نموده است: بندهای را
روز قیامت میآورند، که نماز گزارده است، گوید: بار خدایا من برای رضای تو نماز گزاردهام، به او میگویند خیر تو برای اینکه گفته شود خوب نماز گزاردهای، نماز میخواندی دراینهنگام امر میشود او را بهطرف
دوزخ هدایت کنید. بعد از این بندهای دیگر را حاضر میکنند که
قرآن یاد گرفته است او میگوید: «بار خدایا من برای رضای تو قرآن را فرا گرفتم». گفته میشود: «آری تو قرآن یاد گرفتی بگویند او خوش صدا میباشد». در اینجا فرمان میرسد او را هم بهطرف دوزخ ببرید. بار دیگر بندهای دیگر میآورند که
جهاد کرده است، او میگوید: «بار خدایا من برای رضای تو به جهاد رفتهام». به او میگویند: «خیر تو به جهاد رفتی تا بگویند فلان کس شجاع میباشد». در اینجا امر میآید او را هم بهطرف دوزخ هدایت کنید. سپس بندهای دیگر را حاضر میکنند که مال خود را در راه خداوند متعال
انفاق کرده است، او میگوید: «بار خدایا من اموال خود را در راه تو انفاق کردم». به او هم میگویند: «خیر تو در انفاق خود نظر داشتی که مردم بگویند او چهاندازه سخاوت دارد». فرمان میآید او را هم وارد آتش کنید.
• مراد خانی، کاظم، بحار الانوار فی تفسیر الماثور للقرآن.