اشْتَمَلَت (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اشْتَمَلَت:
(اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ) اشْتَمَلَت: از
«اشتمال» و ريشه اصلى آن
«شمول» است (
شمل،
يشمل،
شمولا) به معنى «شامل شدن و در برگرفتن» است.
به موردی از کاربرد
اشْتَمَلَت در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ مِنَ الإِبْلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الأُنثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الأُنثَيَيْنِ أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاء إِذْ وَ صَّاكُمُ اللّهُ بِهَذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ) (و از شتر دو زوج نر و ماده و از گاو هم دو زوج نر و ماده؛ بگو: «آيا
خداوند نرها را حرام كرده يا ماده‌ها را؟! يا آنچه را شكم ماده‌ها در برگرفته؟! يا هنگامى كه خدا شما را به اين موضوع سفارش كرد، شما گواه بر اين تحريم بوديد؟! پس چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه بر خدا دروغ مى‌بندد، تا از روى جهل، مردم را گمراه سازد؟! خداوند هيچ‌گاه گروه ستمكاران را هدايت نمى‌كند»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی،
طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان،
در آيه مورد بحث به چهار
زوج ديگر از حيوانات اشاره مى‌كند و مى‌گويد:
«و از شتر دو زوج، و از گاو دو زوج (براى شما آفريد) بگو كدام يک از اين‌ها را خدا
حرام كرده است؟ نرها را يا ماده‌ها را؟ و يا آنچه رحم ماده‌ها را در بر گرفته؟...»
از آنجا كه حكم به حلال بودن يا حرام بودن اين حيوانات تنها به دست خداوندى است كه آفريننده آن‌ها و آفريدگار بشر و تمام جهان هستى است، بنابراين كسى كه ادعاى تحليل يا تحريم كند، يا بايد از طريق گواهى
عقل باشد و يا شخصا
وحی بر او نازل گردد و يا به هنگام صدور اين فرمان از ناحيه
پیغمبر(ص) حضور داشته باشد، در حالى كه هيچ‌گونه دليل علمى و عقلى براى تحريم اين حيوانات در اختيار
مشرکان نبود. (ج ۱۰/۶.)
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اشْتَمَلَت»، ج۲، ص۵۲۸.
