• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اهل ریبه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اهل شرّ و فساد و همچنین فرد مشکوک را اهل رِیبه می‌گویند و از آن در بابهای تجارت، شهادات و حدود سخن گفته‏اند.




ریبه در لغت به معنای تهمت، بدگمانی و شک آمده است.اهل ریبه به کسی گفته می‏شود که به لحاظ رفتارِ مشکوکی که از وی سرمی‏زند مورد اتهام و بدگمانی دیگران است.
[۲] ماوراء الفقه ج۹، ص۲۲۹.
از این رو، به کسانی که در جامعه مرتکب خلاف می‏شوند اهل ریبه گفته می‏شود؛ زیرا رفتار بد آنان در جامعه موجب سلب اطمینان دیگران نسبت به ایشان می‏گردد و آنان را در کارهایشان در موضع شک و اتهام قرار می‏دهد. در روایاتی به بدعتگذار اهل ریبه اطلاق شده است
[۴] بحار الانوار ج۷۴، ص۱۹۷.
چنان که به انسانهای شرور و فسادگر در اجتماع نیز اهل ریبه گفته می‏شود.
[۵] الدرّ المنضود (گلپایگانی) ج۳، ص۲۲۵.




غیبت اهل ریبه (انسانهای شرور و بدعتگذار) و بازگویی کارهای ناشایست و عقاید باطل و انحرافی آنان، جایز، بلکه به انگیزه آگاهی دادن به مسلمانان جهت دوری گزیدن از ایشان و در دام فتنه و فساد آنان نیفتادن، واجب است.
[۶] وسائل الشیعة ج۱۶، ص۲۵۹-۲۶۷.




هرگاه گواهان در موضع اتّهام (اهل ریبه) باشند، بر قاضی مستحب است بین آنان جدایی بیندازد، تا هریک به تنهایی گواهی دهد.
[۹] الانوار اللوامع ج۱۴، ص۱۱۳.




آیا در تحقق عنوان محارب پیشینه اهل‏ریبه (شرور و مفسد) بودن شرط است یا نه؟ قول مشهور عدم اشتراط است.




 
۱. لسان العرب ج۱، ص۴۴۲.    
۲. ماوراء الفقه ج۹، ص۲۲۹.
۳. الکافی(کلینی) جج۲، ص۳۷۵.    
۴. بحار الانوار ج۷۴، ص۱۹۷.
۵. الدرّ المنضود (گلپایگانی) ج۳، ص۲۲۵.
۶. وسائل الشیعة ج۱۶، ص۲۵۹-۲۶۷.
۷. جواهر الکلام ج۴۱، ص۴۱۲.    
۸. الدر المنضود(گلپایگانی) ج۲، ص۱۴۸.    
۹. الانوار اللوامع ج۱۴، ص۱۱۳.
۱۰. جواهر الکلام ج۴۱، ص۵۶۷.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۶۹-۷۷۰.    



جعبه ابزار