• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

باباخان چاپوشلو

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



باباخانِ چاپوشلو یا چاپوشی و چاوشلو، از یاران و سرداران نادر شاه افشار است.




در جهانگشای نادری استرآبادی
[۱] استرآبادی، جهانگشای نادری، ص۱۸۸-۱۸۹.
، نام او «باباخان چاپوشلو» ضبط شده و در نسخه‌های دیگری از این کتاب «چاوشلو» آمده است .
[۲] استرآبادی، جهانگشای نادری، ص۱۸۸، حاشیه۳.

«مروی» در «عالم آرای نادری» همه‌جا باباخان چاپوشی
[۳] مروی، عالم آرای نادری، ج۱، ص۱۱۲.
[۴] مروی، عالم آرای نادری، ج۱، ص۲۵۴.
[۵] مروی، عالم آرای نادری، ج۱، ص۲۷۹ و مواضع دیگر.
و «گلستانه» در «مجمل التواریخ» یک‌جا باباخان چاوشلو
[۶] گلستانه، مجمل التواریخ، ص۱۴۶.
و در جای دیگر باباخان چاپوشلو ذکر کرده است.
[۷] گلستانه، مجمل التواریخ، ص۴۵۱.




باباخان از ابتدای شهرت نادر در کنار وی بود.
طایفه‌اش شاخه‌ای از ایل افشار بودند که در منطقه کلات و ابیوردِ خراسان سکونت داشتند و به دستور شاه عباس اول صفوی، برای جلوگیری از نفوذ و هجوم ازبکان، از موطن اصلی خود در آذربایجان و هم‌زمان با نیاکانِ نادر شاه، به صفحات شمال خراسان کوچیده بودند.

۲.۱ - در جنگ مهماندوست


در جنگ مهماندوست (سال۱۱۴۲) که میان سپاهیان نادر و قوای افغان درگرفت باباخان از خود شجاعت و کفایت نشان داد و همراه با عده‌ای از سرداران نادر مورد عنایت شاه طهماسب دوم صفوی (حکومت۱۱۳۵-۱۱۴۵) قرار گرفت.

۲.۲ - در جنگ‌ با عثمانی


بعد از آن نیز در همه جنگ‌های نادر برای بیرون راندن قوای عثمانی از خاک ایران و نیز سرکوب شورش‌های داخلی همراه و کنار وی بود.

۲.۳ - در واقعه تاج‌گذاری نادرشاه


در جریان تاج گذاری نادر در دشت مغان (سال۱۱۴۸) از هواداران به سلطنت رسیدن او بود.

۲.۴ - منصب دار نادرشاه


پس از جلوس نادر بر تخت سلطنت، منصب بیگلر بیگی هرات، که در آن زمان از سمت‌های مهم بود، به او سپرده شد.

۲.۵ - در جنگ با رضاقلی میرزا


در لشکرکشی رضا قلی میرزا ولیعهد به قندهار (سال۱۱۴۹) و سپس به هند (سال۱۱۵۰) وی را همراهی کرد.



وی پس از نبرد پیروزمندانه با سپاهیان ابوالفضل خان ازبک، در بخارا، که سر به شورش برداشته بود، در حالی که به درون قلعة شلاوک یا شلدوک
[۸] استرآبادی، جهانگشای نادری، ص۲۹۵.
، یا شلوک
[۹] مروی، عالم آرای نادری، ج۲، ص۵۹۷ و مواضع دیگر.
) چشم دوخته بود گلوله‌ای به دهانش اصابت کرد و کشته شد (سال۱۱۵۰).



او را در مشهد به خاک سپردند.
[۱۰] مروی، عالم آرای نادری، ج۲، ص۵۹۹.
.



محمد مهدی بن محمد نصیر استرآبادی، جهانگشای نادری، چاپ عبدالله انوار، تهران ۱۳۴۱ ش.
ابوالحسن بن محمد امین گلستانه، مجمل التواریخ، چاپ مدرس رضوی، تهران ۱۳۵۶ ش.
محمد کاظم مروی، عالم آرای نادری، چاپ محمد امین ریاحی، تهران ۱۳۶۴ ش.


 
۱. استرآبادی، جهانگشای نادری، ص۱۸۸-۱۸۹.
۲. استرآبادی، جهانگشای نادری، ص۱۸۸، حاشیه۳.
۳. مروی، عالم آرای نادری، ج۱، ص۱۱۲.
۴. مروی، عالم آرای نادری، ج۱، ص۲۵۴.
۵. مروی، عالم آرای نادری، ج۱، ص۲۷۹ و مواضع دیگر.
۶. گلستانه، مجمل التواریخ، ص۱۴۶.
۷. گلستانه، مجمل التواریخ، ص۴۵۱.
۸. استرآبادی، جهانگشای نادری، ص۲۹۵.
۹. مروی، عالم آرای نادری، ج۲، ص۵۹۷ و مواضع دیگر.
۱۰. مروی، عالم آرای نادری، ج۲، ص۵۹۹.




دانشنامه جهان اسلام، مقاله شماره۲۰    



جعبه ابزار