بنی نضیر، گروهی از یهودمدینه بودند که پس از هجرتپیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم با آن حضرت پیمان صلح بستند؛ ولی پس از غزوه احد، پیمان خود را شکستند و با مشرکانمکه در برابر مسلمانان متحد شدند. پیامبر صلی الله علیه وآله به واسطه جبرئیل از توطئه آنان با خبر و به جنگ با ایشان مامور شد.
در قرآن به نام یهود بنی‌نضیر تصریح نشده است، اما آیاتی از قرآن در مورد ایشان نازل شده و مخصوصاً به پیمان‌شکنی آنان پرداخته است. بخش عمده‌ای از سوره حشر درباره این قوم می‌باشد، به طوری که نام دیگر این سوره را بنی‌نضیر گفته‌اند.
قرآن داستان تخریب قلعه بنی‌نضیر و فرار آنها را چنین بیان می‌کند: «مَا ظَنَنتُمْ أَن یَخْرُجُوا وَظَنُّوا أَنَّهُم مَّانِعَتُهُمْ حُصُونُهُم مّن الله فَأَتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ حَیْثُ لَمْ یَحْتَسِبُوا وَ قَذَفَ فِی قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ یُخْرِبُونَ بُیُوتَهُم بِأَیْدِیهِمْ وَأَیْدِی الْمُؤْمِنِینَ»؛
«گمان نمی‌کردید آنان خارج شوند و خودشان نیز گمان می‌کردند که درهای محکمشان آنها را از عذاب الهی مانع می‌شود اما خداوند از آن‌جا که گمان نمی‌کردند به سراغشان آمد و در دل‌هایشان ترس و وحشت افکند به گونه‌ای که خانه‌های خود را با دست خویش و با دست مؤمنان ویران می‌کردند».
