• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تاریخ خانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تاریخ خانی، کتابی تاریخی به فارسی تألیف علی بن شمس الدین لاهیجی در سده دهم، مشتمل بر چهل سال تاریخ گیلان (از ۸۸۰ تا ۹۲۰) می‌باشد.



از مؤلف کتاب اطلاعی در دست نیست جز آن‌که کتاب خود را به فرمان سلطان خان احمدخان گیلانی (حک: ۹۱۱ـ۹۴۳) نوشته است.
سلطان احمدخان بر تألیف این اثر نظارت مستقیم داشته، زیرا در متن تصحیحاتی انجام داده است.
[۱] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



تاریخ خانی درباره تاریخ گیلان در زمان سلاطین کیایی گیلان، و ظاهراً دنباله کتاب  تاریخ گیلان و دیلمستان، تألیف ظهیر الدین مرعشی است
[۲] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۵، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
تاریخ گیلان و دیلمستان تا پایان حوادث ۸۹۴ را دربر دارد.
[۴] ظهیرالدین بن نصیرالدین مرعشی، تاریخ گیلان و دیلمستان، ج۱، ص۴۷۶، چاپ منوچهر ستوده، تهران ۱۳۶۴ش.

کتاب مرعشی و تاریخ خانی در چهارده سال تداخل زمانی دارند، اما مطالب راجع به این چهارده سال در دو کتاب متفاوت است.
[۵] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.

تاریخ خانی مشتمل است بر مقدمه و سه باب.
باب اول در ۴۴ فصل درباره حوادث سال‌های ۸۸۰ تا ۹۰۹ است، یعنی اواخر حکومت سلطان محمد (۸۵۱ ـ۸۸۳)، فوت  او و جانشینی  کارکیا میرزا علی، جنگ منجیله دشت، فتح قلعه طارم و حوادث دیگر.
[۶] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۹ـ۱۷۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.

باب دوم در شش فصل درباره سلطنت سلطان حسن (۹۱۰ـ۹۱۱) و عزل و قتل  میرزا علی و کشته شدن سلطان حسن است.
[۷] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۷۳ـ۲۴۳، چاپ منوچهر ستوده، تهران.

باب سوم شرح سلطنت سلطان خان احمدخان گیلانی است.
[۸] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۴۵ـ۳۹۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



تألیف تاریخ خانی در ۹۲۱ آغاز شده و در ۹۲۲ به پایان رسیده است.
[۹] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۱۰] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۹۱ـ۳۹۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



نثر کتاب پیچیده و مصنوع، و آمیخته با اشعار فارسی و عربی و آیات قرآن کریم است.
لغات مغولی مانند « توشمال » و « ایلغار »،
[۱۱] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۱۲] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۲۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
ترکیبات گیلکی مانند «عمو پسر» و «زن پسر»،
[۱۳] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۸۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۱۴] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۱۰، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
واژه‌های عامیانه مانند «اِجْدِها» (اژدها)
[۱۵] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۲۰، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
و اصطلاحات ویژه خود مؤلف ــ مانند «من اینست که سوار می‌شوم»
[۱۶] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۳۵، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
به معنای «دارم سوار می‌شوم» ــ نیز در کتاب به کار رفته است که از دیگر خصوصیات نثر آن به شمار می‌آید.


تاریخ خانی یکی از منابع مهم تاریخ گیلان در این دوره است.
بنا به گفته مصحح کتاب به نقل از محمد قزوینی، این کتاب مطالبی درباره مدت اقامت شاه اسماعیل صفوی (حک: ۹۰۵ـ۹۳۰) در گیلان دارد که در هیچ کتاب دیگری نیامده است
[۱۷] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
با توجه به هم زمانی تألیف این کتاب با آغاز دوره صفوی، این اطلاعات بسیار مهم است.


همچنین کتاب حاوی اطلاعات مفیدی است درباره آداب جنگ  و لشکر کشی و  سلاح‌ها،
[۱۸] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۷۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۱۹] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۱۷ـ ۱۱۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
  هدایا و پیشکش‌ها،
[۲۰] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۶، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۲۱] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۸۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
آداب و رسوم مانند نقاره زدن،
[۲۲] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۶۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۲۳] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۷۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
کشتی گرفتن،
[۲۴] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۰۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
مجازات سرکشان و  طاغیان،
[۲۵] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۳۳ـ ۲۳۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
و انواع مالیات با عناوین  زَنه زَر،
[۲۶] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
 مَرد سوارنه،
[۲۷] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۳، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
سره زر
[۲۸] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۲۹] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۷۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
و گاوه زر .
[۳۰] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۷۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



در این کتاب به مناصب این دوره نیز اشاره شده است، از جمله خبرچی گری و رکاب بندی .
[۳۱] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۱۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳۲] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۳۶، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳۳] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۰۶ـ۳۰۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳۴] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۳۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.

اشتباهاتی در ذکر تاریخ برخی حوادث وجود دارد که احتمالاً از جانب کاتب نسخه بوده است.
[۳۵] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۷۹ـ۸۰، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳۶] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۹۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



برخی اعلامِ اشخاص و مکان‌ها در متن به صورت‌های گوناگون ضبط شده است، ازینرو خواننده ممکن است آن‌ها را چند تن یا چند جا بپندارد مانند تولم حسام الدین، حسام الدین تولم، حسام الدین تولمی، حسام الدین تولم جلال الدین و تولم جلال الدین حسام الدین،
[۳۷] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۴۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳۸] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۵۱ ـ۵۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۳۹] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۵۵، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۴۰] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۶۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
و بیه پسیه و  بیه پَسیان .
[۴۱] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
[۴۲] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۳۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



تاریخ خانی را نخستین بار برنهارد دورن در ۱۲۷۴/ ۱۸۵۷ از روی نسخه خطی نیکولا خانیکوف در پطرزبورگ منتشر کرد.
چاپ دیگر کتاب از روی همان نسخه که در انستیتوی کتب آسیاییِ لنینگراد   نگهداری می‌شود، با تصحیح و مقدمه و تعلیقات منوچهر ستوده در ۱۳۵۲ ش در تهران منتشر شده است.
[۴۳] خانبابا مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، ج ۱، ستون ۱۰۷۴، تهران ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ ش.
[۴۴] علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۰ ـ ۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



(۱) علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
(۲) ظهیرالدین بن نصیرالدین مرعشی، تاریخ گیلان و دیلمستان، چاپ منوچهر ستوده، تهران ۱۳۶۴ش.
(۳) خانبابا مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ ش.

 
۱. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۵، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۴. ↑ ظهیرالدین بن نصیرالدین مرعشی، تاریخ گیلان و دیلمستان، ج۱، ص۴۷۶، چاپ منوچهر ستوده، تهران ۱۳۶۴ش.
۵. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۶. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۹ـ۱۷۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۷. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۷۳ـ۲۴۳، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۸. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۴۵ـ۳۹۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۹. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۰. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۹۱ـ۳۹۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۱. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۲. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۲۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۳. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۸۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۴. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۱۰، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۵. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۲۰، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۶. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۳۵، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۷. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۸. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۷۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۱۹. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۱۷ـ ۱۱۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۰. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۶، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۱. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۸۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۲. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۶۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۳. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۷۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۴. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۰۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۵. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۳۳ـ ۲۳۴، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۶. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۷. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۳، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۸. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۲۹. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۷۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۰. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۷۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۱. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۱۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۲. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۳۶، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۳. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۰۶ـ۳۰۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۴. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۳۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۵. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۷۹ـ۸۰، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۶. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۹۷، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۷. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۴۸، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۸. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۵۱ ـ۵۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۳۹. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۵۵، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۴۰. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۶۲، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۴۱. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۱۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۴۲. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۳۳۹، چاپ منوچهر ستوده، تهران.
۴۳. ↑ خانبابا مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، ج ۱، ستون ۱۰۷۴، تهران ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ ش.
۴۴. ↑ علی بن شمس الدین لاهیجی، تاریخ خانی: شامل حوادث چهل ساله گیلان از ۸۸۰ تا ۹۲۰ قمری، ج۱، ص۲۰ ـ ۲۱، چاپ منوچهر ستوده، تهران.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تاریخ خانی»، شماره۳۰۹۳.    
 
 



جعبه ابزار