تعارض عرضی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعارض عرضی به
تنافیِ مدلول دو
دلیل ، ناشی از عروض عوامل خارجی را می گویند.
تعارض عرضی، مقابل
تعارض ذاتی و به معنای تنافی میان مدلول دو دلیلی است که ذاتا «و بدون توجه به عامل خارجی، با یک دیگر تکاذب و تمانعی نداشته و قابل جمع میباشند، ولی به سبب عروض عوامل خارجی با یک دیگر تنافی پیدا میکنند.
برای مثال، دلیلی،
نماز جمعه و دلیل دیگری
نماز ظهر را واجب دانسته است، این دو دلیل به خودی خود با یک دیگر تنافی ندارند، زیرا از نظر
عقل مانعی نیست که هم نماز جمعه و هم نماز ظهر
واجب باشد، ولی
اجماع که یک دلیل خارجی است قائم شده بر این که در یک زمان، بیش از یک
نماز ،
واجب نیست، بنابراین، اجماع سبب شده تا آن دو دلیل متعارض شده و یک دیگر را نفی نمایند.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تعارض عرضی».