حدیبیه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حدیبیه، مکانی در نزدیکی
مکه است و سبب نامیدنش به این نام آن است که در آن مکان درختی به نام «حدباء» وجود دارد.
برخی گفته‌اند: نام آبادی‌ای است نه چندان بزرگ. علت نامیده شدن این محل به حدیبیه، چاهی به همین نام در این مکان است. فاصله حدیبیه تا مکه یک منزل(مسافتی که کاروانی یک روزه سپری کند، و به فاصله بین دو استراحتگاه
کاروان ، گفته می‌شود
) و فاصله آن تا مدینه ۹ منزل است. مقداری از سرزمین حدیبیه در محدوده حرم واقع شده است.
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در سال ششم هجری قمری همراه مسلمانان به قصد
عمره به آنجا رسید و قاصدی به مکه فرستاد که ما به قصد جنگ نیامده‌ایم. مشرکان فرستاده آن حضرت را حبس کردند و خبر کشته شدنش شایع شد. حضرت یارانش را فراخواند و از آنان
بیعت گرفت تا در صورت وقوع جنگ، از خود دفاع کنند، اما مشخص شد که خبر کشته شدن قاصد پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم دروغ بوده و با آمدن فرستادگان مشرکان به قصد صلح، بین مسلمانان و مشرکان،
صلح برقرار گردید.
در
تفسیر قمی در ذیل جمله «انا فتحنا لک فتحا مبینا»
می گوید: پدرم از
ابن ابی عمیر از
ابن سنان از امام صادق علیه‌السّلام روایت کرده که فرمود: سبب نزول این آیه و این فتح چنان بود که خدای عزوجل رسول گرامی خود را در رؤیا دستور داده بود که داخل
مسجدالحرام شود و در آنجا
طواف کند، و با سر تراشان سر بتراشد. و رسول
خدا صلی الله علیه و آله وسلم این مطلب را به اصحاب خود خبر داد، و دستور داد تا با او خارج شوند.
همین که به ذو
الحلیفه (
مسجد شجره ) رسیدند،
احرام عمره بسته، و قربانی با خود حرکت دادند، رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم هم شصت و شش
قربانی با خود حرکت داد، در حالی که به احرام عمره
تلبیه گفتند، و قربانیان خود را با جل و بی جل حرکت دادند.
از سوی دیگر وقتی قریش شنیدند که آن جناب به سوی
مکه روان شده، خالد بن ولید را با دویست سواره فرستادند، تا بر سر راه آن جناب کمین بگیرد، و منتظر رسیدن آن جناب باشد.
خالد بن ولید از راه کوهستان پا به پای لشکر آن جناب می‌آمد. در این بین رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم و اصحابش به
نماز ظهر ایستادند، بلال
اذان گفت، و رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به نماز ایستاد. خالد بن ولید به همراهان خود گفت : اگر همین الان به ایشان که سرگرم نمازند بتازیم همه را از پای در خواهیم آورد. چون من می‌دانم که ایشان
نماز را قطع نمی‌کنند، و لیکن بهتر است که در این نماز حمله نکنیم،
صبر کنیم تا نماز دیگرشان برسد که از نور چشمشان بیشتر دوستش می‌دارند، همین که داخل آن نماز شدند حمله می‌کنیم در این بین
جبرئیل بر رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نازل شد، و دستور
نماز خوف را آورد.
امام صادق علیه‌السّلام می‌فرماید: فردای آن روز رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم به حدیبیه رسید، و آن جناب در بین راه
اعرابی را که می‌دید دعوت می‌کرد تا به آن جناب بپیوندند، ولی احدی به وی نپیوست، و از در تعجب می‌گفتند: آیا
محمد و اصحابش
انتظار دارند داخل حرم شوند با اینکه
قریش با ایشان در داخل شهرشان نبرد کرده و به قتلشان رساندند و ما
یقین داریم که محمد و اصحابش هرگز به
مدینه برنمی گردند... .
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حدیبیه».
