حرص محمد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حرص به معنای خواستن بیش از اندازه
و
طمع است.
حرص و ولع
پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله، برای
ایمان و هدایت مردم بود.
«لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم...»؛ به
یقین ، رسولی از خود شما بسویتان آمد که رنجهای شما بر او سخت است؛ و اصرار بر
هدایت شما دارد؛ و نسبت به
مؤمنان ،
رئوف و مهربان است!
کلمه (عنت) به معناى ضرر و هم به معناى
هلاکت است، و کلمه (ما) در جمله (ما عنتم) مصدریه است، که آن را به معناى مصدر تاویل مى نماید، و منظور از رسول، بطورى که سیاق دو آیه گواهى مى دهد خاتم انبیاء
محمد (صلى الله و علیه و آله ) است، چون مى بینیم که او را وصف مى کند به اینکه از خود ایشان است ، و ظاهر این است که مقصود این باشد که او مثل شما بشر است، و همنوع خود شما است، چون در کلام چیزى که دلیل باشد بر اینکه خطاب بخصوص
عرب و یا قریش باشد نیست، مخصوصا نظر به اینکه در میان آنان در حال خطاب، مسلمانانى از
روم و
فارس و حبشه نیز بوده‌اند.
و معناى آیه این است: هان اى مردم! پیغمبرى از جنس خود شما مردم بیامده که از اوصافش یکى این است که از خسارت دیدن شما و از نابود شدنتان ناراحت میشود، و دیگر اینکه او در خیرخواهى و
نجات شما چه
مؤمن و چه غیر مؤمن حریص است، و اینکه او نسبت به خصوص مؤمنین رؤف و رحیم است و با اینکه اوصافش چنین است آیا باز هم جا دارد که از او سرپیچى کنید؟ نه، بلکه سزاوار است که از او اطاعت کنید، چون او رسولى است که قیام نکرده مگر با امر خدا، اطاعت کردن از او
اطاعت خدا است، آرى، جا دارد به او نزدیک شوید و با او
انس بگیرید، چون او هم مثل خود شما بشر است، پس بهر چه دعوت کرد بپذیرید، و هر خیرخواهى که نمود بکار ببندید
«وما اکثر الناس ولو حرصت بمؤمنین»؛ و بیشتر مردم، هر چند اصرار داشته باشی، ایمان نمی‌آورند!
«ان تحرص علی هدهم فان الله لا یهدی من یضل...»؛ هر قدر بر هدایت آنها حریص باشی، (سودی ندارد؛ چرا) که
خداوند کسی را که گمراه ساخت، هدایت نمی‌کند؛ و آنها یاورانی نخواهند داشت!
«فلعلک بـخع نفسک علی ءاثـرهم ان لم یؤمنوا بهـذا الحدیث اسفـا»؛ گویی می‌خواهی بخاطر اعمال آنان، خود را از
غم و اندوه
هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند!
طـه
«ما انزلنا علیک القرءان لتشقی»؛ ما
قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی!
«لعلک بـخع نفسک الا یکونوا مؤمنین»؛ گویی می‌خواهی
جان خود را از شدّت اندوه از دست دهی بخاطر اینکه آنها ایمان نمی‌آورند!
«انک لا تهدی من احببت....»؛ تو نمی‌توانی کسی را که دوست داری هدایت کنی؛ ولی خداوند هر کس را بخواهد هدایت می‌کند؛ و او به هدایت یافتگان آگاهتر است!
«... فلا تذهب نفسک علیهم حسرت...»؛ آیا کسی که عمل بدش برای او آراسته شده و آن را خوب و زیبا می‌بیند (همانند کسی است که واقع را آنچنان که هست می‌یابد)؟! خداوند هر کس را بخواهد گمراه می سازد و هر کس را بخواهد هدایت می‌کند؛ پس جانت به خاطر شدّت تأسف بر آنان از دست نرود؛ خداوند به آنچه انجام می‌دهند داناست!
اکثر مردم، به رغم حرص
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بر هدایت ایمان نیاوردند.
«وما اکثر الناس ولو حرصت بمؤمنین»؛ و بیشتر مردم، هر چند اصرار داشته باشی، ایمان نمی‌آورند!
حرص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بر هدایت گمراهان، بدون خواست خداوند بی اثر بود.
«ان تحرص علی هدهم فان الله لا یهدی من یضل وما لهم من نـصرین»؛ هر قدر بر هدایت آنها حریص باشی، (سودی ندارد؛ چرا) که خداوند کسی را که گمراه ساخت، هدایت نمی‌کند؛ و آنها یاورانی نخواهند داشت!
حرص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بر
عبادت بود.
طـه
ما انزلنا علیک القرءان لتشقی. (در
روایات آمده است که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم زیاد عبادت می‌کرد تا حدی که پاهایش ورم کرده بود، لذا
آیات مذکور نازل شد و او را از عبادت زیاد و بیش از حد بازداشت.
)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حرص محمد»
