درخواست برهان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در قرآن آیات زیادی که در آن ها درخواست اقامه برهان شده وجود دارد.
سلیمان علیه السلام، خواستار برهان و دلیلی روشن از
هدهد برای غیبتش شد.
وحشر لسلیمـن جنوده... • وتفقد الطیر فقال ما لی لا اری الهدهد... • لاعذبنه عذابا شدیدا او لاذبحنه او لیاتینی بسلطـن مبین.
لشکریان سلیمان، از
جن و
انس و پرندگان، نزد او جمع شدند آن قدر زیاد بودند که باید توقف می‌کردند تا به هم ملحق شوند! • (سلیمان) در جستجوی آن پرنده (هدهد) برآمد و گفت: «چرا هدهد را نمی‌بینم، یا اینکه او از غایبان است؟! • قطعا او را
کیفر شدیدی خواهم داد، یا او را
ذبح می کنم، یا باید دلیل روشنی (برای غیبتش) برای من بیاورد!
مشرکان، درخواست کننده برهان از انبیای خود، برای رسالتشان بودند.
قالت رسلهم افی الله شک فاطر السمـوت والارض... قالوا ان انتم الا بشر مثلنا تریدون ان تصدونا عما کان یعبد ءابآؤنا فاتونا بسلطـن مبین.
رسولان آنها گفتند: «آیا در خدا
شک است؟! خدایی که آسمانها و زمین را آفریده او شما را
دعوت می‌کند تا گناهانتان را ببخشد، و تا موعد مقرری شما را باقی گذارد! » آنها گفتند: « (ما اینها را نمی‌فهمیم! همین اندازه می‌دانیم که) شما انسانهایی همانند ما هستید، می خواهید ما را از آنچه پدرانمان می پرستیدند بازدارید شما دلیل و
معجزه روشنی برای ما بیاورید! »
خداوند، خواستار برهان و دلیلی قاطع از مشرکان، برای اثبات عقیده شرک آمیز خود، است
ام اتخذوا من دونه ءالهة قل هاتوا برهـنکم.... .
آیا آنها معبودانی جز خدا برگزیدند؟! بگو: «دلیلتان را بیاورید!
. . اءلـه مع الله قل هاتوا برهـنکم ان کنتم صـدقین.
آیا معبودی با خداست؟! بگو: «دلیلتان را بیاورید اگر راست می‌گویید! »
ویوم ینادیهم فیقول این شرکاءی الذین کنتم تزعمون• ... فقلنا هاتوا برهـنکم فعلموا ان الحق لله وضل عنهم ما کانوا یفترون.
(به خاطر آورید) روزی را که آنها را
ندا می دهد و می گوید: «کجایند همتایانی که برای من می‌پنداشتید؟! » • و (به مشرکان) می گوییم: «دلیل خود را بیاورید! » اما آنها می‌دانند که
حق از آن خداست، و تمام آنچه را
افترا می بستند از (نظر) آنها گم خواهد شد!
پیامبر صلی الله علیه وآله، موظف به درخواست برهان از یهود و نصارا، برای اثبات ادعای انحصار بهشت به آنان، شد.
وقالوا لن یدخل الجنة الا من کان هودا او نصـری تلک امانیهم قل هاتوا برهـنکم ان کنتم صـدقین.
آنها گفتند: «هیچ کس، جز
یهود یا
نصاری، هرگز داخل
بهشت نخواهد شد.» این آرزوی آنهاست! بگو: «اگر راست می گویید، دلیل خود را (بر این موضوع) بیاورید! »
انحصار طلبان بهشت!
قرآن در آیات فوق اشاره به یکی دیگر از ادعاهای پوچ و نابجای گروهی از یهودیان و مسیحیان کرده و سپس پاسخ دندانشکن به آنها می‌گوید: " آنها گفتند: هیچکس جز یهود و نصاری داخل بهشت نخواهد شد" (و قالوا لن یدخل الجنة الا من کان هودا او نصاری) در پاسخ ابتدا می‌فرماید: " این تنها آرزویی است که دارند" (و هرگز به این آرزو نخواهند رسید) (تلک امانیهم).
بعد روی سخن را به پیامبر صکرده می گوید: " به آنها بگو هر ادعایی دلیلی می خواهد چنانچه در این ادعا صادق هستید دلیل خود را بیاورید" (قل هاتوا برهانکم ان کنتم صادقین).
پس از
اثبات این واقعیت که آنها هیچ دلیلی بر این
مدعی ندارند و ادعای انحصاری بودن بهشت، تنها خواب و خیالی است که در سر می‌پرورانند،
معیار اصلی و اساسی ورود در بهشت را به صورت یک
قانون کلی بیان کرده، می گوید: آری کسی که در برابر خداوند
تسلیم گردد و
نیکوکار باشد پاداش او نزد پروردگارش ثابت است" (بلی من اسلم وجهه لله و هو محسن فله اجره عند ربه).
و بنا بر این" چنین کسانی نه ترسی خواهند داشت و نه غمگین می شوند" (و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون).
خلاصه اینکه بهشت و پاداش خداوند و نیل به سعادت جاودان در
انحصار هیچ طایفه نیست، بلکه از آن کسانی است که واجد آن دو شرط باشند
محمد صلی الله علیه وآله، درخواست کننده برهان از خداوند است.
وقل رب... واجعل لی من لدنک سلطـنا نصیرا.
و از سوی خود، حجتی یاری کننده برایم قرار ده! »
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از مشرکان، برای استماع وحی از آسمان درخواست برهان می‌کند.
ام لهم سلم یستمعون فیه فلیات مستمعهم بسلطـن مبین.
آیا نردبانی دارند (که به
آسمان بالا می‌روند) و بوسیله آن
اسراروحی را می‌شنوند؟! کسی که از آنها این
ادعا را دارد دلیل روشنی بیاورد
محمد صلی الله علیه وآله، از مشرکان، برای آیین شرک آمیزشان درخواست برهان می‌کند.
فاستفتهم الربک البنات ولهم البنون• ام لکم سلطـن مبین• فاتوا بکتـبکم ان کنتم صـدقین.
از آنان بپرس: آیا پروردگارت دخترانی دارد و پسران از آن آنهاست؟! • یا شما
دلیل روشنی در این باره دارید؟• کتابتان را بیاورید اگر راست می‌گویید!
قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «عقاب پس از برهان (قرآن) ».
