سیمای جهان در عصر امام زمان (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اثر محمد امینی گلستانی، کتابی است درباره
امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف که بیشتر به ترسیم و تشریح جریان‌های بعد از ظهور و نحوه اداره
جهان بوسیله آنحضرت می‌پردازد. این اثر به
زبان فارسی و در سال ۱۳۸۴ ش نوشته شده است.
عدم وجود کتابی که به صورت مستقل به مسائل بعد از ظهور پرداخته باشد، سبب نگارش کتاب گردیده و همین امر موجب ارزش و اهمیت آن شده است.
کتاب با پیشگفتار مؤلف آغاز شده است. مطالب در دو جلد در قالب چهارده بخش تدوین شده که هفت بخش آن در جلد اول ارائه شده است.
اسناد
روایات ذکر شده، از نظر رجالی بررسی نشده است، ولی تا آنجا که ممکن بوده از کتابهای مورد اعتماد- مخصوصا کتب متقدمین و علمای سلف- استفاده شده است.
در بعضی موارد روایات با یکدیگر
تعارض دارند و مؤلف سعی کرده است تا حد امکان با استفاده از قواعد اصولی بین آنها جمع کند؛ به عنوان مثال: دسته‌ای از روایات ناظر بر این است که آنحضرت با قدرت نظامی و با زبان قهر جهان را تسخیر می‌کنند و دسته دیگر می‌گویند: مانند
رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم با گذشت و رحمت پیش می‌رود. راه حل مؤلف این است که آنحضرت در وحله اول با سیره
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و در صورت
عناد و لجاجت، با زبان قهر و غلبه پیش می‌روند.
در ضمن ترجمه بعضی روایات، اظهار نظرهایی از مؤلف ارائه شده است و آنچنان که خود گفته است فقط جنبه تحقیقی دارند.
مؤلف در پیشگفتار، با طرح سؤالاتی به بیان ویژگی‌ها و مزایای کتاب پرداخته است؛ سؤالاتی چون آیا
حکومت امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف مانند حکومت‌های فعلی دارای مجالس متعدد و
قانون اساسی خواهد بود یا با پیشرفت
زمان، تغییرات کلی در نحوه اداره
جهان انجام خواهد گرفت؟ آیا کنترل جوامع با استبداد و
قدرت قاهره صورت می‌گیرد یا با استقلال کامل و
دموکراسی واقعی و تکیه بر نیروی مردمی خواهد بود؟
نویسنده در بخش اول کتاب به تحقیق و تشریح
روایات اسلامی که درباره آفرینش امام قائم عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، پیش از آفرینش جهان و پس از آن وارد شده پرداخته است. در ادامه به اسامی مقدس ایشان که در کتب مذهبی پیشینیان آمده اشاره کرده است مانند: «صاحب» در صحف
ابراهیم علیه‌السّلام ، «قائم» در
زبور، «قیدمو» در
تورات، «مهمید آخر» در
انجیل، «شماخیل» در ارماطیس، «خسرو» در کتاب مجوس، «پرویز» در برزین آذرفارسیان.
بخش دوم به بیان ویژگی‌ها و نشانه‌های امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف اختصاص دارد. نویسنده به وجود میراث
انبیاء نزد آنحضرت و کرامات اختصاصی ایشان پرداخته، ضمن بیان فرمایشات
ائمه علیه‌السّلام در مورد ایشان، القابشان را یک به یک نام برده و مفصلا توضیح داده است.
بخش سوم بیان کننده اموری است که به مسائل غیبت تا ظهور مربوط می‌شود، مسائلی از قبیل: علل غیبت، مکان زندگی،
ازدواج و اولاد آنحضرت، فواید وجودی
امام علیه‌السّلام در دوران غیبت، ادعاهای مشاهده کنندگان، علت عدم تعیین وقت ظهور، ارزش وجودی
علما در دوران غیبت، دعاهای وارده از ائمه علیه‌السّلام در حق ایشان، ارزش انتظار آنحضرت و جایگاه منتظران واقعی.
بخش چهارم، به تقسیم بندی پیشگویی‌های مربوط به حوادثی که از آغاز غیبت تا ظهور رخ خواهد داد اختصاص دارد. به عقیده مؤلف، این حوادث چنین تقسیم می‌شوند:
۱- علائم ظهور: الف) آنهایی که حکایت از نزدیکی ظهور می‌کنند. ب) آنهایی که در سال ظهور واقع می‌شوند.
۲- وقایعی که در طول غیبت اتفاق افتاده و ربطی به ظهور ندارند: الف) حوادث حتمی الوقوع. ب) محتمل الوقوع.
در بخش پنجم مؤلف از روایات متعدد چنین استنباط می‌کند که
قیام آنحضرت بدون اخطار قبلی و به طور ناگهانی خواهد بود؛ اگرچه پیش از آمدن، علایم و نداهای مکرر آسمانی و زمینی، مردم را از نزدیک بودن ظهور آگاه خواهد ساخت، اما مشخص نخواهد بود که قیام چه روزی واقع خواهد شد.
به عقیده وی ظهور، چند ماه پیش از قیام خواهد بود و بدین علت مردم در
روز قیام غافل گیر خواهند شد. دراین بخش روایاتی که این نظریات را تایید می‌کنند بیان و بررسی شده است.
نویسنده در بخش ششم، به بیان کیفیت ظهور پرداخته و روز،
ماه،
سال و ابتدای آن را از دید
روایات بررسی شده است.
مؤلف هریک از ظهور، قیام و خروج را مرحله‌ای جداگانه دانسته و عقیده دارد ظهور: حرکت از محل غیبت، قیام: آمدن آنحضرت برای گرفتن
بیعت و خروج: خارج شدن برای دعوت و گرفتن انتقام است.
وی مطابق برخی روایات، ابتدای ظهور آنحضرت را از
قم و «برافراشتن پرچم
توحید از کوه سفید» می‌داند. اینکه کوه سفید در استخر مسجد سلیمان است یا کوه سفید نزدیک
مسجد جمکران و یا جای دیگر، مطلبی است که در آن تردید وجود دارد.
نویسنده بخش‌های بعدی کتاب را به مباحث مربوط به بعد از ظهور اختصاص داده است.
در بخش هفتم و هشتم، سیرت و سنت
حضرت مهدی علیه‌السّلام ، پایتخت حکومت، مسجدهایی که در
کوفه بنا می‌شوند، سیمای زمامداری و تشکیل
حکومت، سیرت کشورداری، وزیران و حاکمان ایرانی، صفات یاران و ارتشیان، فرق یاران خاص و یاوران، زنده شدن منتظران، تسلیحات نظامی و کیفیت فتح سرزمین‌هایی مانند
مصر،
چین، کابل به تفصیل بیان شده است.
در بخش نهم تا دوازدهم، به بررسی و تحقیق پیرامون کیفیت علمی و آموزشی دوران پس از ظهور از قبیل دانشهای فضایی و علم به آینده، پیشرفت‌های عظیم قضایی و اقتصادی، اصول اساسی دولت کریمه، قضاوت کردن زنان، لغو نظام طبقاتی و ابطال اسناد ستمگران، سخت گیری بر وزراء و کارگزاران، تخریب بعضی مساجد و بهبود اوضاع اجتماعی مردم پرداخته است.
یکی از مسائل مبهم در روایات، مدت واقعی دوران امامت و حکومت حضرت قائم علیه‌السّلام که مدت آن به طور قطع و یقین به دست نیامده است؛ لذا مؤلف در بخش سیزدهم، با بیان احتمالات ۱۲۰، ۸۰ و ۱۰ سال به تحقیق و مطالعه روایات در این زمینه پرداخته است.
علت اختلاف روایات درباره مساله مهدویت، محل
شهادت و دفن ایشان، جریان رجعت و عام بودن یا نبودن آن، حکومت
امامان علیه‌السّلام پس از
رجعت، آرامگاه نهایی امامان رجعت کننده و حوادث قبل از قیامت در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش چهاردهم با عنوان متفرقات، به کیفیت
نماز حضرت حضرت حجت علیه‌السّلام ، توقیعات ایشان، مفاسدی که در آستانه ظهور فراگیر جامعه خواهد شد، اسامی امامان علیه‌السّلام با مادرانشان و اشعاری درباره آنحضرت اختصاص یافته است.
مؤلف درباره این مطلب که همواره گفته می‌شود «مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف با شمشیر قیام می‌کند» بر این باور است که احتمال دارد مراد، اقدام آنحضرت از موضع قدرت و قیام مسلحانه باشد، نه خصوص جنگ با
شمشیر، زیرا به نظر وی در آن روزگار،
زمان موعظه و نصیحت تمام خواهد شد. البته این قیام و
جنگ بعد از اتمام حجت و مهلت دادن خواهد بود.
سعی مؤلف براین بوده تا از روایات مربوط به جغرافیای کشور، کیفیت کشورداری، اقتصادی، آموزشی، کشاورزی، قضایی، اجتماعی، نظامی عصر امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و همچنین مسائل و جریاناتی که بعد ظهور پیش خواهد آمد، نسخه برداری کرده و به صورت کتابی مستقل در اختیار خواننده قرار دهد تا افکار ایشان با گفتارهای حدیثی و اطللاع رسانی بزرگان دراین باره آشنا گردد.
فهرست مطالب در ابتدای هر دو جلد و فهرست مصادر و منابع در انتهای جلد دوم آمده است. در ترجمه آیات، روایات و مطالب عربی دیگر، توضیحات مؤلف در میان پرانتز آورده شده است. پاورقی‌ها نیز به ذکر منابع اختصاص دارد.
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
