• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالرحمن بن عمر بلقینی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عبدالرحمان بن عمر، ابوالفضل جلال الدین بلقینی محدث، فقیه، اصولی، واعظ و ادیب بود.


در ۷۶۳ در قاهره به دنیا آمد و زیرنظر پدرش، سراج‌الدین، حافظ قرآن شد.
همچنین نزد او مختصر ابن حاجب، الفیه ابن مالک و صحاح ششگانه را فراگرفت.
پدرش برای آموزش او کتاب تَدریب را در فقه نگاشت.
[۱] عمررضا کحّاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
[۲] محمدبن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۶ ۱۰۷، قاهره (بی تا).    

جلال‌الدین از بیش از یکصد تن از راویان حدیث، اجازه داشت که از جمله آنان ابن عقیل، پدربزرگ مادریش، و تاج الدین سبکی (متوفی ۷۷۱) بودند.
[۳] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷، قاهره (بی تا).    


جلال‌الدین به جای برادرش، محمد، به مقام قاضی عسکری نائل شد و در ۷۷۳ با پدرش در رکاب سلطان برقوق (حک: ۷۸۴ـ۸۰۱) به حلب رفت؛ در بازگشت به قاهره سیصد مملوک به همراه خود آورد که همگی در درس او حاضر می‌شدند و او را قاضی القضات می‌خواندند.
[۴] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷ ۱۰۸، قاهره (بی تا).    


سرانجام وی با مساعدت پدر و درباریان عملاً به مقام قاضی القضاتی ارتقا یافت و تا ۸۲۱، مگر در پاره‌ای از زمان، در این مقام باقی بود.
[۵] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۸، قاهره (بی تا).    


جلال‌الدین در ۸۲۴ به مرض صرع درگذشت.
به گفته برخی، او را مسموم کرده بوده‌اند.
[۶] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۴۳۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.
[۷] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۲۰، بیروت ۱۹۸۶.
[۸] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره (بی تا).    

او را در کنار پدرش به خاک سپردند.
[۹] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره (بی تا).    


از آثار اوست: منتهی السُؤل و الامل در علم اصول به نظم؛ رساله فی معرفه الکبائر و الصغائر؛ الخصائص النبویّه؛ الافهام بِما وقع فی صحیح البخاری من الابهام؛ بذل النصیحه فی دفع الفضیحَه.
از او تفسیر ناتمامی از قرآن نیز به جا مانده است.
[۱۰] عمررضا کحّاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
[۱۱] اسماعیل بغدادی، هدیه العارفین، ج۱، ص۵۳۰، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵ ـ ۶، بیروت ۱۴۱۰ /۱۹۹۰.
[۱۲] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۳، قاهره (بی تا).    


۱. ↑ عمررضا کحّاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
۲. ↑ محمدبن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۶ ۱۰۷، قاهره (بی تا).    
۳. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷، قاهره (بی تا).    
۴. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۷ ۱۰۸، قاهره (بی تا).    
۵. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۰۸، قاهره (بی تا).    
۶. ↑ عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضره فی تاریخ مصر و القاهره، ج۱، ص۴۳۹، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷ /۱۹۶۷.
۷. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۲۰، بیروت ۱۹۸۶.
۸. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره (بی تا).    
۹. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۲، قاهره (بی تا).    
۱۰. ↑ عمررضا کحّاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۶۰، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).    
۱۱. ↑ اسماعیل بغدادی، هدیه العارفین، ج۱، ص۵۳۰، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵ ـ ۶، بیروت ۱۴۱۰ /۱۹۹۰.
۱۲. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۴، ص۱۱۳، قاهره (بی تا).    


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلقینی»، شماره۱۷۳۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان بلقینی | علمای اهل سنت | علمای قرن نهم | علمای قرن هشتم
جعبه ابزار