• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علم الیقین (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عِلم الیَقین: (كَلاّ لَوْ تَعْلَمونَ عِلْمَ الْيَقينِ)
عِلم الیَقین: آن است كه انسان از دلايل مختلف به چيزى ايمان آورد مانند كسى كه با مشاهده دود، ايمان به وجود آتش پيدا كند.
براى «يقين» مراتبى است كه در آن سه مرحله ذكر شده است:
اوّل، «علم اليقين» كه در بالا به اختصار گفته شد، دوم، «عين اليقين» و آن در جايى است كه انسان به مرحله مشاهده مى‌رسد و با چشم خود مثلا آتش را مشاهده مى‌كند. سوم، «حق اليقين» و آن همانند كسى است كه وارد در آتش شود و سوزش آن را لمس كند و به صفات آتش متصف شود و اين بالاترين مرحله يقين است.



به موردی از کاربرد عِلم الیَقین در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - عِلم الیَقین (آیه ۵ سوره تکاثر)

(كَلّا لَوْ تَعْلَمونَ عِلْمَ الْيَقينِ)
((هرگز چنان نيست كه شما خيال مى‌كنيد) اگر شما علم‌اليقين به آخرت داشتيد افزون‌طلبى شما را از خدا غافل نمى‌كرد.)

۱.۲ - عِلم الیَقین در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
كلمه يقين به معناى علمى است كه شک و ترديد در آن راه نداشته باشد و جواب لو -اگر در جمله اگر به علم يقين بدانيد حذف شده، تقدير كلام لو تعلمون الامر بعلم اليقين لشغلكم ما تعلمون عن التباهى و التفاخر بالكثرة- اگر به علم يقين حقيقت امر را ببينيد آنچه ببينيد شما را از مفاخرت به كثرت نفرات باز خواهد داشت بوده است.

۱. تکاثر/سوره۱۰۲، آیه۵.    
۲. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، -ط مؤسسه الوفاء، ج۷۰، ص۱۴۳.    
۳. تکاثر/سوره۱۰۲، آیه۷.    
۴. واقعه/سوره۵۶، آیه۹۵.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۲۷، ص۲۸۴.    
۶. تکاثر/سوره۱۰۲، آیه۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۶۰۰.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۰۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۵۱.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۵۵-۲۵۶.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۱۲.    



• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عِلم الیَقین»، ج۳، ص۲۲۲.






جعبه ابزار