• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عیدروسیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عید روسیه، طریقتی منتسب به خاندانی از سادات و صوفیان یمن و هند و اندونزی در قرن نهم و دوازدهم است.



مؤسس این طریقت، عبدالله بن ابوبکر سکران بن عبدالرحمان سقاف، ملقب به شاذلی،
[۱] ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب‏، ج۸، ص۳۹.
فقیه و صوفی، در ۸۱۱ در تَریم به دنیا آمد و پدرش او راعیدروس، یعنی زعیم صوفیه، لقب داد.
[۲] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۲، ۱۹۸۰.
عبدالله شانزده ساله بود که پدرش را از دست داد و زیر نظرعمویش، عمرمحضار، پرورش یافت وازاو خرقه تصوف گرفت.
[۳] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۳، ۱۹۸۰.
عبدالله علوم گوناگونی آموخت، از جمله فقه و حدیث و تفسیر.
[۴] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۳، ۱۹۸۰.

اگرچه وی خرقه شاذلیان گرفته بود،
[۵] ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب‏، ج۸، ص۴۰.
طریقت او را شاخه‌ای از سلسله کبرویه دانسته اند
[۶] اسپنسر تریمینگام، تصوف در اسلام، ج۱، ص۷۳، لندن، ۱۹۷۳.
.


محمد بن حسن جمل الیل، ابراهیم بن محمد باهرمز، سعد بن عبدالله باعبید و عبدالله باهراوه از استادان او،
[۷] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۳، ۱۹۸۰.



و عمر بن عبدالرحمان صاحب الحمراء، عبدالله بن احمد باکثیر، محمد بن علی عفیف هجرانی و احمد قسم بن علوی شیبه از شاگردان او بودند.
[۸] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۵، ۱۹۸۰.



او به نوشته های عرفانی غزالی، به ویژه احیاء علوم الدین، علاقه داشت و معتقد بود هر که احیاء علوم را مطالعه کند از مجتهدان محسوب می‌شود و شاگردان خویش را به خواندن و استنساخ و عمل به آن سفارش می‌کرد.
[۹] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۵ـ۳۴۶، ۱۹۸۰.
او در عین حسن ظن به ابن عربی، شاگردانش را از مطالعه فتوحات مکیه ابن عربی، نهی می¬کرد، زیرا این کتاب را فرا‌تر از فهم همگانی می‌دانست.
[۱۰] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۶، ۱۹۸۰.



عبدالله در۱۲ رمضان ۸۶۵ درگذشت و او را در زادگاهش به خاک سپردند.
[۱۱] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۶۱، ۱۹۸۰.



برخی از آثار او عبارت‌اند از: رساله‌ای در مناقب شیخ خویش (سعد بن علی)، و الکبریت الاحمر شرحی بر قصیدۀ سعید بالحاف.
[۱۲] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۶ـ۳۴۷، ۱۹۸۰.
شاگردش، عمر بن عبدالرحمان، در فتح الرحیم الرحمن بسیاری از آرای او را ذکر کرده
[۱۳] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۷، ۱۹۸۰.
[۱۴] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۵۶، ۱۹۸۰.
و عبدالقادر بن شیخ در کتاب فتح الله القدوس فی مناقب عبدالله العَیَدروس برخی از کرامات او را نقل نموده است.
[۱۵] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۵۶، ۱۹۸۰.



از ویژگیهای طریقت وی، اعتدال میان سکر و صحو، جمع شریعت و حقیقت و علم و عمل بود.
[۱۶] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۴، ۱۹۸۰.



طریقت عیدروسیه، از طریق نوادگان عبدالله عیدروس، در گجرات و اغلب شهرهای دکن گسترده شد و حتی در اندونزی و ساحل شرقی افریقا نیز نفوذ یافت. با وجود این، عیدروسیه طریقتی کم اثر و محدود به اعضای خاندان عیدروس باقی ماند.
[۱۷] اسپنسر تریمینگام، تصوف در اسلام، ج۱، ص۷۳، لندن، ۱۹۷۳.
پیروان این طریقت در هند با مشایخ سایر سلسله های صوفیانه مراوده داشتند و از آن‌ها خرقه می‌گرفتند.
[۱۸] محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۲۶۸، ۱۹۸۰.

منابع:
(۱) ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب‏.
(۲) محمد شلی، المشرع الروی، ۱۹۸۰.
(۳) اسپنسر تریمینگام، تصوف در اسلام، لندن، ۱۹۷۳.

 
۱. ↑ ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب‏، ج۸، ص۳۹.
۲. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۲، ۱۹۸۰.
۳. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۳، ۱۹۸۰.
۴. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۳، ۱۹۸۰.
۵. ↑ ابن عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب‏، ج۸، ص۴۰.
۶. ↑ اسپنسر تریمینگام، تصوف در اسلام، ج۱، ص۷۳، لندن، ۱۹۷۳.
۷. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۳، ۱۹۸۰.
۸. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۵، ۱۹۸۰.
۹. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۵ـ۳۴۶، ۱۹۸۰.
۱۰. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۶، ۱۹۸۰.
۱۱. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۶۱، ۱۹۸۰.
۱۲. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۶ـ۳۴۷، ۱۹۸۰.
۱۳. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۷، ۱۹۸۰.
۱۴. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۵۶، ۱۹۸۰.
۱۵. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۵۶، ۱۹۸۰.
۱۶. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۳۴۴، ۱۹۸۰.
۱۷. ↑ اسپنسر تریمینگام، تصوف در اسلام، ج۱، ص۷۳، لندن، ۱۹۷۳.
۱۸. ↑ محمد شلی، المشرع الروی، ج۲، ص۲۶۸، ۱۹۸۰.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عیدروسیه»، شماره۶۴۳۳.    



جعبه ابزار