• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فضائل الشیعة (ترجمه اعلمی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



این کتاب (فضائل الشیعة) شیخ صدوق رحمة‌الله‌علیه توسط شخصی نامعلوم به فارسی ترجمه شده است که معروف به ترجمه اعلمی می‌باشد.



فضائل الشیعة، چرایی و چگونگی پیدایش مذهب شیعه و منشا تشیع و حقانیت و درستی راه شیعه و نجات و رستگاری شیعیان و امتیازهای بنیاد، سازمان و ساختار مذهب شیعه را نشان می‌دهد و آغاز و فرجام شیعه را آشکار می‌سازد.


ترجمه برای این که صورت کمال پذیرد مترجم باید دارای سه صفت باشد: اول تسلط، دوم ذوق و سوم سلیقه. مترجم باید قواعد صرف نحو و اصطلاحات ادبی، مجازات و استعارات در دو زبان را بداند علاوه بر این تسلط فنی و آشنایی به موضوع نیز در شیوایی و زیبایی ترجمه بی اندازه نقش دارد. مترجم باید دارنده ذوق سلیم باشد تا بتواند موارد ممتنع الترجمه را از ممکن الترجمه جدا سازد بدین جهت گاهی مترجم عین متن زبان مبدا را نقل و از ترجمه خودداری می‌نماید. مانند جایی که شخص با گفتن دو تشهد وارد اسلام می‌شود باید دو ذکر را آورد نه این که آن را ترجمه کند یا زمانی که شخصی از دنیا می‌رود در متن آمده انا لله و انا الیه راجعون که در اینجا هم باید این ذکر بیاید نه ترجمه آن و مترجم باید الفاظ را از روی سلیقه انتخاب و در تطبیق معانی و مفاهیم آنها دقت خاصی به جای آورد و با الفاظ فصیح ، متداول و ملائم ذوق سلیم ترجمه را انجام دهد تا مطبوع و پسندیده آید.

۲.۱ - ارزیابی ترجمه

مترجم این اثر دارای صفات فوق تا حد زیادی بوده و اثر موفقیت زیادی در این راه کسب نموده است لیکن مترجم در برخی موارد دچار پیچیدگی معنوی شده و نتوانسته معادل دقیق و روان از زبان متن اصلی به فارسی ارائه کند.
به عنوان مثال در حدیث " الا و ان لکل شی شهوة و ان شهوة الدنیا سکنی شیعتنا فیها" چنین ترجمه کرده «بدانید برای هر چیزی دوست داشتنی‌ای هست و خواستنی دنیا مسکنی است که شیعه ما در آن جای دارد» اگر شهوت را به جای دوست داشتن به معنای رغبت و میل معنا می‌شد بهتر بود «برای هر چیزی میل و رغبت شدیدی است و میل و رغبت دنیا به مسکنی است که شیعه در آن جای دارد.» که در ترجمه‌های دیگر همین گونه ترجمه شده است.
[۱] فضائل الشيعة، ابن بابويه، محمد بن على‌،مترجم اعلمى‌،انتشارات اعلمى‌، تهران‌، ص۱۰.

در جای دیگری" قال رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اثبتکم قدما علی الصراط اشدکم حبا لاهل بیتی" «رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم فرموداز شما کسیکه محبتش باهل بیت من بیشتر باشد قدمش بر روی پل صراط از لغزش مصون تر است»
[۲] فضائل الشيعة، ابن بابويه، محمد بن على‌،مترجم اعلمى‌،انتشارات اعلمى‌، تهران‌، ص۶.
درحالی که اگر اینگونه ترجمه می‌نمود خوشخوان تر و روان تر بود «ثابت تر قدم‌ترین شما در صراط، کسی است که اهل بیت مرا بیشتر دوست می‌دارد». اشکال دیگر این ترجمه نداشتن مقدمه است زیرا غالبا مترجم در این مقدمه به نسخه‌های مورد اعتماد خویش در ترجمه، شیوه ترجمه، معرفی کتاب و مؤلف می‌پردازد و نداشتن پاورقی در این ترجمه هم شاید به خاطر همین امر باشد که تفاوتی در نسخه‌های بدل و یا به هیچ مطلب تازه‌ای دست نیازیده است و یا اینکه توضیح بعضی از لغات یا شروح را در ضمن ترجمه گنجانده است بعنوان شاهد ناصبی (صفحه ۱۰) «دشمن ما و شما» در متن ترجمه روایت گنجانده شده است در صورتی که یا باید در پاورقی ناصبی توضیح داده می‌شد یا اینکه در متن در کروشه قرار می‌گرفت که اینها صورت نگرفته است.
کتاب فاقد فهرست هم می‌باشد.


۱. فضائل الشيعة، ابن بابويه، محمد بن على‌،مترجم اعلمى‌،انتشارات اعلمى‌، تهران‌، ص۱۰.
۲. فضائل الشيعة، ابن بابويه، محمد بن على‌،مترجم اعلمى‌،انتشارات اعلمى‌، تهران‌، ص۶.




نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).


رده‌های این صفحه : آثار شیخ صدوق | کتب حدیثی شیعه




جعبه ابزار