مجتهد مطلق
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مجتهد مطلق به شخص قادر بر
استنباط حکم شرعی در همه ابواب فقهی اطلاق میشود.
مجتهد مطلق، مجتهدی است که به واسطه
ملکه اجتهاد ، بر
استنباط همه احکام شرعی از ادله آنها (
اماره یا
اصل عملی ) در تمام ابواب
فقه قادر است.
بعضی،
قدرت بر استنباط همه
احکام شرعی را، توانایی بر استنباط نوع آن احکام دانستهاند، زیرا به یقین، مراد این نیست که
مجتهد مطلق، توانایی استنباط تمام احکام شرعی را داشته باشد، چون ممکن است به واسطه پیچیدگی و مشکل بودن آن، دچار تردید گردد.
در کتابهای اصولی درباره مجتهد مطلق و اجتهاد مطلق، مباحثی مطرح است، از جمله:
۱. آیا اجتهاد مطلق در خارج،
امکان تحقق دارد یا محال است؟
۲. پس از پذیرش امکان اجتهاد مطلق، مسائل زیر مطرح میگردد:
ا) آیا مجتهد مطلق میتواند
فتوا بدهد یا خیر؛ یعنی آیا منصب افتا برای او ثابت است، و آیا خود نیز میتواند به
رای و نظر خویش عمل نماید یا خیر؟
ب) آیا منصب
قضا برای او ثابت میشود و او حق صدور
حکم در دعاوی و خصومات را دارد یا خیر؟
ج) آیا او شایستگی تصدی مسئولیت حکومت بر
جامعه را دارد یا خیر؟
اجتهاد مطلق (متجزی).
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «مجتهد مطلق».