در امتداد مسیر رسول خدا(صلی الله علیه وآله) به سمت احد، محله‌ای بوده که طایفه بنو حارثه در آن زندگی می کردند و در آنجا به کشت و زرع می پرداختند.
این طایفه نیز برای خود مسجدی داشتند که طبعاً رسول خدا(صلی الله علیه وآله) در آنجا نماز گزاردند.
پیامبر اکرم در شبحرکت به سمت احد در آنجا توقف و استراحتی داشتند.
و بدان علت که پیامبر(صلی الله علیه وآله)در آنجا به استراحت پرداخت، مسجدالمستراح نامیده شد.
بنای جدید این مسجد که در حاشیه خیابان سید الشهدا ـ در فاصله هشتصد متری شمال مسجدشیخین ـ قرار دارد، بنایی عالی و زیباست. بنای بخشی از یک قلعه که از زمان عثمانی‌ها در کنار این مسجد بر سرپا بود، به سال ۱۴۱۶ ویران شد.
بنوحارثه، هم در جنگ احد و هم احزاب، با پیامبر(صلی الله علیه وآله) دشواری داشتند؛ از جمله آن که به نقل از جابر بن عبدالله انصاریآیه "...إِذْ هَمَّتْ طَائِفَتَانِ مِنْکُمْ أَنْ تَفْشَلاَ وَاللهُ وَلِیُّهُمَا وَعَلَی اللهِ فَلْیَتَوَکَّل الْمُؤْمِنُونَ" در واقعه احد، در باره بنوحارثه و بنو سلمه نازل شد.
از قضا نوشته اند که در وقایع حرّه در سال ۶۲ هجری، زمانی که سپاه شام به مدینه حمله کرد وانقلابیون خندقی در این ناحیه کندند، همین بنوحارثه راه را برای ورود سپاه شام به مدینه هموار کردند؛
