نَعُدُّ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَعُدُّ:
(فَلا تَعْجَلْ عَلَيْهِمْ إِنَّما نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا) نَعُدُّ: از مادّه «عَدّ» به معنى «شمردن» است.
اين آيه روى سخن را به پيامبر (ص) كرده مىگويد: «درباره آنها (كافران) عجله مكن ما تمام اعمال آنها را دقيقا شماره و احصا مىكنيم» و همه را براى آن روز كه دادگاه عدل الهى تشكيل مىشود، ثبت و ضبط خواهيم كرد.
اين احتمال نيز وجود دارد كه منظور از شمردن ايام عمر، بلكه نفسهاى آنهاست، يعنى مدت بقاى آنها كوتاه است و تحت شماره و عدد مىباشد، زيرا معدود بودن چيزى معمولا كنايه از كم و كوتاه بودن آن است.
در روايتى از امام صادق (ع) مىخوانيم: از يكى از دوستان خود سؤال فرمود، به عقيده تو منظور پروردگار از اين آيه، شمردن چه چيز است؟ او در پاسخ عرض كرد: عدد روزها. امام فرمود: پدران و مادران هم حساب روزهاى عمر فرزندان را دارند و لكنّه عدد الانفاس: «منظور شمارش عدد نفسهاست.»
اين تعبير امام ممكن است اشاره به تفسير اول يا تفسير دوم و يا هر دو تفسير باشد. به هر حال دقت در محتواى اين آيه انسان را تكان مىدهد، چرا كه ثابت مىكند همه چيز ما حتى نفسهاى ما روى حساب و تحت شماره است و بايد روزى پاسخگوى همه آنها باشيم.
به موردی از کاربرد
نَعُدُّ در
قرآن، اشاره میشود:
(فَلا تَعْجَلْ عَلَيْهِمْ إِنَّما نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا) (پس درباره آنان شتاب مكن؛ ما آنها و اعمالشان را به دقت شماره مىكنيم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: كلمه عد به معناى شمردن است و چون شمردن هر چيزى آن را به آخر مىرساند و نابود مىكند، به اين عنايت، خداى تعالى در اين آيه خواسته است بفرمايد: ما عمر ايشان را به آخر مىرسانيم و تا آخرين نفس مىشماريم، گويا نفسهاى عمر ايشان را در نزد خود ذخيره كرده و دانه دانه مىفرستد تا تمام شود و آن روزى است كه وعده عذابشان داده است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَجول»، ج۳، ص۱۱۱-۱۱۲.