وحدت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
[ویرایش]
اتحاد به معنای یکتایی و یگانگی است
[ویرایش]
اتحاد می تواند به دو صورت حقیقی و مجازی تصور شود،
[ویرایش]
به معنای تبدیل دو چیز یه یک چیز است، اگر چه تحقق چنین اتحادی در خارج محال است.
[ویرایش]
تبدیل یک چیز به چیز دیگر است که خود بر دو نوع است: یکی آن که بر اثر ضمیمه شدن یک شیء به شیء دیگر، محصول سومی پدید می آید، نظیر آن که خاک با درآمیختن با آب به گِل تبدیل شود و دیگر آن که چیزی بدون ممزوج شدن با چیز دیگر صورت جدیدی بپذیرد، مانند تبدیل شدن آب به بخار بر اثر حرارت
[ویرایش]
قرآن کریم به مسئله «اتحاد» از دیدگاه اجتماعی نگریسته و بر اهمیت اتحاد میان جهانیان، ادیان، مسلمانان و نهاد خانواده تاکید کرده است و پیوند میان دلهای مومنان را نوعی تصرف الهی می شمارد و برای ایجاد و حفظ چنین یگانگی، ارسال پیامبران به همراه شرایع را ضروری می داند.
قرآن از اتحاد به صورت «نعمت بزرگ» سخنی به میان آورده و از مومنان خواسته است تا تلخی و خطر آفرین دوران
تفرقه را از یاد نبرند و به یاد داشته باشند که چگونه خداوند میان آنان انس و
الفت برقرار ساخت. «واذکروا نعمت الله علیکم اذ کنتم اعداءاٌ فالّف بین قلوبکم»
[ویرایش]
در این
آیه دو بار از نعمت اتحاد یاد شده است، که جایگاه و اهمیت آن را نشان می دهد. اتحاد و همبستگی همه انسان ها چنان مطلوب و در برابر، اختلاف چنان نکوهیده است که قرآن در پنج آیه اعلام داشته: اگر مصلحت ایجاب می کرد، خداوند با ارادۀ تکوینی خود، همه مردم را یکپارچه و یک
امت قرار می داد.
[ویرایش]
از آیه «ولو شاء الله لجمعهم علی الهدی»
برمی آید که مقصود از «
امت واحده » همان یک پارچگی در پذیرش
دین الهی است و آیه «ولو شاء الله لجمعکم امة واحدة ولکن لیبلوکم فی ما اتئکم»
بیان می دارد: مصلحتی که مانع تحقق این ارادۀ تکوینی الهی شده،
ابتلاء و
آزمایش مردم با برخورداری از اصل اختیار است.
[ویرایش]
«واعتصموا بحبل الله جمیعا ولاتفرقوا»
«کان الناس امة واحدة»
«ضربت علیهم الذلة این ما ثقفوا الا بحبل من الله و حبلِ من الناس»
[ویرایش]
حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) در گفتاری بلند، سرنوشت امت های پیشین را گوشزد می کند که هنگام اتحاد و یک پارچگی، چگونه دارای عزت و شوکت بودند و بر جهانیان فرمان روایی داشتند؛ اما آنگاه که از هم پراکنده شدند، خواری و ذلّت به آنان روی آورد و از هر سوی تاراج شدند.
امیرالمومنین (علیه السلام) اتحاد را عامل پیروزی می داند و می فرماید:و آنگاه که مردم حق رهبری را اداء کنند، و زمامدار حق مردم را بپردازد، حق در آن جامعه عزت یابد و راههای دین پدیدار و نشانه های
عدالت برقرار و
سنت پیامبر (صلی الله علیه وآله )
پایدار گردد پس روزگار اصلاح شود و مردم در تداوم حکومت امیدوار و دشمن در آرزو هایش مأیوس گردد
[ویرایش]
(۱) خلیل بن احمد فراهیدی، ترتیب العین، تصحیح موسسه نشر اسلامی انتشارات نشر اسلامی، سال چاپ ۱۴۱۴هـق، نوبت چاپ: اول، ص ۱۴۲.
(۲) علامه حلّی، باب حادی عشر، الجامع فی ترجمة النافع، مترجم: حاج میرزا محمدعلی حسین شهرستانی، ناشر: دف تر نشر معارف اسلامی، سال چاپ: ۱۳۷۶ پائیز، چاپخانه رستم خانی، ص ۱۱۶.
(۳) نهج البلاغه.
(۴) نصرت الله جمالی، عوامل سقوط حکومت ها در قرآن و نهج البلاغه –ناشر: نهاوندی، محل نشر: قم، سال چاپ ۱۳۷۸، ص ۱۴۳-۱۴۲.
[ویرایش]
[ویرایش]
پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام برگرفته از مقاله «وحدت»
