پیروزی در غزوه حنین (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به بررسی
پیروزی مسلمانان در
غزوه حنین خواهیم پرداخت.
لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة ویوم حنین... • ثم انزل الله سکینته علی رسوله وعلی المؤمنین وانزل جنودا لم تروها وعذب الذین کفروا وذلک جزاء الکـفرین.
«خداوند شما را در میدانهای زیادی یاری کرد (و بر
دشمن،
پیروز شدید) و در
روز حنین (نیز یاری نمود) در آن هنگام که فزونی جمعیتتان شما را به
اعجاب آورده بود، ولی هیچ مشکلی را برای شما حل نکرد و زمین با همه وسعتش بر شما تنگ شد سپس پشت (به دشمن) کرده
فرار نمودید. سپس
خداوند،
سکینه خود را بر رسولش و بر
مؤمنان نازل کرد، و لشکرهائی فرستاد که شما نمیدیدید و
کافران را
مجازات کرد و این است جزای کافران!».
لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة ویوم حنین اذ اعجبتکم کثرتکم فلم تغن عنکم شیـا وضاقت علیکم الارض بما رحبت ثم ولیتم مدبرین.
خداوند در این
آیه میفرماید (خداوند شما را در موارد بسیاری یاری کرد) (لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة)
(مواطن) جمع (موطن) به معنی محلی است که
انسان برای
اقامت دائمی یا موقت انتخاب میکند. ولی یکی از معانی آن میدانهای جنگ میباشد به تناسب اینکه جنگجویان مدتی کوتاه یا طولانی در آن اقامت میکنند. سپس اضافه میکند (و در روز (حنین) شما را یاری نمود، در آن
روز که فزونی جمعیتتان مایه اعجاب شما بود) (و یوم حنین اذ اعجبتکم کثرتکم).
لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة ویوم حنین...
(لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة)- در این جمله مواطنی که خداوند لشکر
اسلام را
نصرت داده، ذکر میکند. و از سیاق کلام برمیآید که منظور از این چند موطن، مواطن جنگی است، از قبیل
بدر،
احد،
خندق،
خیبر و امثال آن. و نیز از سیاق برمیآید که جمله مورد بحث به منزله مقدمه و زمینه چینی است برای جمله (و یوم حنین اذ اعجبتکم کثرتکم)؛ زیرا آیات سهگانه مورد بحث همه راجع به یادآوری داستان واقعه حنین، و آن نصرت عجیبی است که
خداوند بر مسلمین افاضه کرد، و تایید غریبی است که مسلمین را بدان اختصاص داده است.
لقد نصرکم الله فی مواطن کثیرة ویوم حنین... • ثم انزل الله سکینته علی رسوله وعلی المؤمنین وانزل جنودا لم تروها وعذب الذین کفروا وذلک جزاء الکـفرین.
مراد از انزال (سکینت) برسول صلیاللهعلیهوآلهوسلّم و
مؤمنین و اما اینکه بعنوان شاهد گفتار خود گفت: (اضطراب، منحصر در مسلمانان نبود، بلکه رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم هم مضطرب گردید) و بر این معنا
استدلال کرد به جمله (ثم انزل الله سکینته علی رسوله و علی المومنین) چون از کلمه (ثم) برمیآید که نزول سکینت بعد از عقبنشینی بوده، و لازمه این بعدیت زمانی این است که آنحضرت هم
مضطرب شده باشد، هر چند اضطراب آنجناب از باب اندوه و تاسف بوده، چون در
حق او تصور نمیشود که
ترس، ثبات و شجاعتش را متزلزل کند.
ثم انزل الله سکینته علی رسوله وعلی المؤمنین وانزل جنودا لم تروها وعذب الذین کفروا وذلک جزاء الکـفرین.
آنچه از سیاق کلام استفاده میشود این است که این جنود عبارت از ملائکهای بودند که در معرکه
جنگ نازل میشدند و یا لااقل
ملائکه نازله در معرکه جنگ نیز از آن جنود بودهاند، چون از سیاق برمیآید آن چیزی که از سکینت و از ملائکه نازله در میدانهای جنگ برمیخاسته این بوده که
کفار را
عذاب و مؤمنان را یاری دهند، و آیات راجع به
جنگ احد در
سوره آل عمران و همچنین آیات اول
سوره فتح این معنا را به خوبی میرساند، خواننده میتواند به آن دو موضوع مراجعه کند تا
حقیقت حال برایش روشن گردد - ان شاء الله تعالی.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «پیروزی در غزوه حنین».