یَجْمَحُونَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَجْمَحُونَ: (وَ هُمْ یَجْمَحُونَ) «یَجْمَحُونَ» از مادّه
«جِماح» به معنای حرکت شتابانه و شدیدی است که هیچ چیز نتواند از آن جلوگیری کند، همانند حرکت اسب‌های سرکش و چموش، که نتوان آنها را متوقف ساخت و به همین جهت چنین اسبی را
«جَمُوح» می‌گویند.
(لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغَارَاتٍ أَوْ مُدَّخَلًا لَّوَلَّوْاْ إِلَيْهِ وَهُمْ يَجْمَحُونَ) (اگر پناهگاه يا غارهايى يا راهى در زير زمين بيابند، با سرعت و شتاب به سوى آن فرار مى‌كنند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه فرق به معناى دلهره از ضررى است كه احتمال آن مى‌رود، و كلمه ملجا به معناى آن نقطه‌اى است كه آدمى بدان پناهنده و متحصن مى‌شود، و كلمه مغار به معناى محلى است كه انسان در آن فرو رفته، خود را از ديدگان پوشيده و پنهان مى‌سازد، و نيز به معناى غارى است كه در كوه مى‌باشد. و كلمه مدخل از باب افتعال به معناى كوره راهى است كه به زحمت بتوان درون آن شد، و كلمه جماح رد شدن و عبور كردن عابر است به سرعت، و بدون توجه به راست و چپ خود و بدون اينكه چيزى او را از حركت باز بدارد، و معناى آيه روشن است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَجْمَحُونَ»، ص۶۳۷.
