آثار استکبار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استکبار که یکی از
رذائل اخلاقی هست آثار شومی به دنبال دارد که به نام آثار استکبار معروف هست.
پدیده
استکبار آثار شوم و پیامدهاى فردى و
اجتماعی فراوانى دارد؛ از‌جمله:
۱.
عهد شکنی و
نفرت و رویگردانى از
انذار و
هشدار انبیا:
«واَقسَموا بِاللّهِ جَهدَ اَیمـنِهِم لـَئِن جاءَهُم نَذیرٌ لَیکونُنَّ اَهدى مِن اِحدَى الاُمَمِ فَلَمّا جاءَهُم نَذیرٌ ما زادَهُم اِلاّ نُفورا اِستِکبارًا فِى الاَرضِ...»
۲.
تکذیب و ردّ
آیات الهی:
«و اِذا تُتلى عَلَیهِ ءایـتُنا ولّى مُستَکبِرًا کاَن لَم یسمَعها کاَنَّ فى اُذُنَیهِ‌وَقرًا»
۳.
تکذیب و
قتل انبیا:
«... اَفَکلَّما جاءَکم رَسولٌ بِما لاتَهوى اَنفُسُکمُ استَکبَرتُم فَفَریقـًا کذَّبتُم وفَریقـًا تَقتُلون»
۴.
انکار توحید:
«اِنَّهُم کانوا اِذا قیلَ لَهُم لا‌اِلـهَ اِلاَّ اللّهُ یستَکبِرون و یقولونَ اَئِنّا لَتارِکوا ءالِهَتِنا لِشاعِر مَجنون»
۵. رویگردانى از
عبادت خدا:
«و مَن یستَنکف عَن عِبادَتِهِ ویستَکبِر فَسَیحشُرُهُم اِلَیهِ جَمیعا»
«اِنَّ الَّذینَ یستَکبِرونَ عَن عِبادَتى سَیدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرین»
۶. درخواستهاى نامعقول:
«و‌قالَ الَّذینَ لا یرجونَ لِقاءَنا لَولاَ اُنزِلَ عَلَینَا المَلـئِکةُ اَو‌نَرى رَبَّنا لَقَدِ‌استَکبَروا فى اَنفُسِهِم وعَتَو عُتُوًّا کبیرا»
۷.
لجاجت و
حق‌ناپذیرى:
«فَاَمّا عادٌ فاستَکبَروا فِى‌الاَرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وقالوا مَن اَشَدُّ مِنّا قُوَّةً اَوَ لَم یرَوا‌اَنَّ اللّهَ الَّذى خَلَقَهُم هُوَ اَشَدُّ مِنهُم قُوَّةً و کانُوا بِـایـتِنا یجحَدون»
«تِلک ءایـتُ اللّهِ نَتلوها عَلَیک بِالحَقِّ فَبِاَىِّ حَدیث بَعدَ اللّهِ وءایـتِهِ یؤمِنون وَیلٌ لِکلِّ اَفّاک اَثیم یسمَعُ ءایـتِ اللّهِ تُتلى عَلَیهِ ثُمَّ یصِرُّ مُستَکبِرًا کاَن لَم یسمَعها فَبَشِّرهُ بِعَذاب اَلیم»
۸.
تکذیب قرآن و
رسالت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله):
«ثُمَّ اَدبَرَ واستَکبَر فَقالَ اِن هـذا اِلاّ سِحرٌ یؤثَر اِن هـذا‌اِلاّ قَولُ البَشَر»
۹.
تکذیب آخرت و
معاد:
«...فَالَّذینَ لا‌یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ قُلوبُهُم مُنکرَةٌ وهُم مُستَکبِرون»
«واستَکبَرَ هُوَ وجُنودُهُ فِى الاَرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وظَنّوا اَنَّهُم اِلَینا لا یرجَعون»
«ویقولونَ مَتى هـذا الوَعدُ اِن کنتُم صـدِقین»
از
آیات فوق و آیات فراوان دیگرى در این زمینه برمى‌آید که
مستکبران بیش از هر چیز به
تکذیب اصول دین (
توحید،
نبوت و
معاد) مى‌پردازند.
۱۰.
اصرار بر گناه ،
دروغ و ناشنیده گرفتن
آیات الهی:
«وَیلٌ لِکلِّ اَفّاک اَثیم یسمَعُ ءایـتِ اللّهِ تُتلى‌عَلَیهِ ثُمَّ یصِرُّ مُستَکبِرًا کاَن لَم‌یسمَعها...»
۱۱. احساس
غرور و
خود پسندی:
«فَاَمّا عادٌ فاستَکبَروا فِى‌الاَرضِ بِغَیرِ الحَقِّ وقالوا مَن اَشَدُّ مِنّا قُوَّةً...»
۱۲.
محرومیت از
محبت الهی:
«... اِنَّهُ لا‌یحِبُّ المُستَکبِرین».
۱۳.
محرومیت از
مغفرت و
هدایت الهی:
«...و‌رَاَیتَهُم یصُدّونَ وهُم مُستَکبِرون سَواءٌ عَلَیهِم اَستَغفَرتَ لَهُم اَم لَم تَستَغفِر لَهُم لَن یغفِرَ اللّهُ لَهُم اِنَّ اللّهَ لا یهدِى القَومَ الفـسِقین»
۱۴.
محرومیت از
برکات آسمانی:
«اِنَّ الَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا و استَکبَروا عَنها لا‌تُفَتَّحُ لَهُم اَبوبُ السَّماءِ...»
۱۵.
استبداد و
خود کامگی:
«قالَ المَلاَُ الَّذینَ استَکبَروا مِن قَومِهِ لَنُخرِجَنَّک یـشُعَیبُ والَّذینَ ءامَنوا مَعَک مِن قَریتِنا اَولَتَعودُنَّ فى مِلَّتِنا...»
این
آیه درباره تصمیم مستبدانه سران
قوم حضرت شعیب است که او و گرویدگان به وى را تهدید کردند که ایشان را از محل زندگیشان اخراج خواهند کرد، جز اینکه از
آیین خود دست برداشته و به آیین سران
مستکبر قومشان بگروند.
۱۶.
کفر:
بر اساس برخى از
آیات قرآن،
کفر از عوامل و
زمینه‌های استکبار هست و براساس
آیات دیگرى، از آثار و نتایج آن است:
«قالَ الَّذینَ استَکبَروا اِنّا بِالَّذى ءامَنتُم بِهِ کـفِرون»
این
آیه و آیات ۳۳-۳۱
سوره سبأکفر و ناسپاسى
قوم حضرت صالح(علیه السلام) را نتیجه
استکبار آنان مى‌داند
دانشنامه موضوعی قرآن
