• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آثار ایمان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



موضوع ایمان دارای بحث هایی زیادی است که در این مقاله به بحث آثار ایمان پرداخته می شود.




از قرآن و سنّت و نيز تجربه انسانى دريافته مى‏ شود كه ايمان دينى دستاوردهاي زیادی دارد.
مى‏توان اين دستاوردها را در نگاهى كلّى به دو گروه تقسيم كرد: دنيوى، اخروى.
دستاوردهاى دنيوى نيز در دو بخش فردى و اجتماعى شايان بحث و بررسى اند.

۱.۱ - دستاوردهاى دنيوى و فردى


۱. آرامش و طمأنينه:
در اينكه ايمان مايه آرامش آدمى است، آيات و رواياتى فراوان در دست است؛ از جمله: «او است همان كه بر دل‏هاى مؤمنان آرامش را فرو فرستاد ....».
[۱] سوره فتح، آیه ۴.

۲. اميدوارى:
«چشم داشتن به رحمت پروردگار، مايه اميدوارى و دورى از يأس است».
[۲] سوره یوسف، آیه ۸۷.

در دانش روز نيز به اثبات رسيده است كه: اهل ايمان كم‏تر به يأس و افسردگى دچار مى‏شوند.
۳. جلب عنايت الهى:
خداوند به مؤمنان عنايتى ويژه دارد و دعاى آنان را اجابت مى‏كند. اين حقيقت، هم در روايات و هم در آيات قرآن كريم بارها به اشارت و صراحت آمده است.
[۳] به عنوان نمونه: سوره شورى، آیه ۲۶.

۴. رشد و بالندگى معنوى:
پايدارى بر ايمان معنويت را در انسان رشد مى‏دهد و ايمان را ريشه‏دارتر مى‏سازد (توبه/ ۱۲۴) تا آنجا كه انسان ظرفيت و شايستگى ميزبانى ملائك را مى‏يابد.
[۴] سوره فصلت، آیه ۳۰.

۵. رحمت ويژه الهى:
رحمت خداوند همه آفريدگان را مى‏پوشاند؛ امّا براى مؤمنان گسترده‏تر و عميق‏تر است.
[۵] سوره نساء، آیه۱۷۵.

۶. پشتيبانى الهى:
از بشارت‏هاى آشكار الهى آن است كه: اهل ايمان در حمايت و پشتيبانى الهى‏اند و خداوند آنان را در سختى‏ها و دشوارى‏ها يارى مى‏دهد.
[۶] سوره غافر، آیه ۵۱.

۷. شكيبايى و پايدارى:
به تجربه ثابت شده است و نيز در گفتار بزرگان دين آمده است كه: ميوه ايمان، استوارى و پايدارى است .
[۷] غرر الحكم و درر الكلم، ج۱، ص ۱۷۸.

۸. امان از ترس و اندوه:
بنابر آيات‏ قرآنى يكى از پيامدهاى ايمان آن است كه: انسان نه از گذشته خويش اندوه مى‏كشد و نه از آينده مى ‏هراسد.
[۸] سوره مائده،آیه ۶۹ و سوره یونس، آیه ۶۲.

۹. عزّت:
هر چند دريافتن اين حقيقت بر بى‏ايمانان دشوار است، امّا عزّت و سربلندى راستين از آن خداوند و رسول و مؤمنان است.
[۹] سوره منافقون، آیه ۸.

۱۰. غيرت و جوانمردى:
قرآن كريم درباره اهل ايمان مى‏فرمايد: آنان كسانى‏اند كه به زنا و هرزگى تن نمى‏آلايند (فرقان/ ۶۸).
از پاره‏اى روايات نيز بر مى‏آيد كه غيرتمندى و دورى از بى‏بند و بارى، از ايمان سرچشمه مى‏ گيرد.
[۱۰] نهج الفصاحه، ص ۴۳۳.

۱۱. فضيلت و برترى:
قرآن كريم درباره مؤمنان مى‏فرمايد: «آنان كه ايمان آورده و كارهاى نيك انجام مى‏دهند، بهترين انسان‏هايند».
[۱۱] سوره بیّنه، آیه ۷.

۱۲. هدايت و فراست:
از نشانه‏هاى آشكار ايمان، هدايت و فراست است كه خداوند ارزانى مى‏كند. (يونس/ ۹).
در روايتی آمده است: «از فراست مؤمن بپرهيزيد كه او به نور خدا مى‏نگرد!».
[۱۲] بصائر الدّرجات، ص ۳۵۷؛ عيون اخبار الرّضا، ج۲، ص ۲۰۰.

افزون بر آنچه گذشت، ديگر نشانه‏ها و پيامدهاى ايمان عبارت‏اند از:
مسئوليّت پذيرى، دل نبستن به دنيا، سلامت جسم و جان، خوش ‏بينى به جهان هستى، هدفدارى و ... .

۱.۲ - دستاوردهاى دنيوى و اجتماعى


۱. آرامش اجتماعى:
ايمان، مايه پاى بندى انسان به ضوابط اخلاقى و احكام عملى است و مسلمانان از تعدّى به حقوق يكديگر مى‏پرهيزند و بدين سان، جامعه اسلامى پيوسته در آرامش و آسايش است. مؤمن در رفتار و كردار و گفتار خويش، مى‏كوشد تا به ديگران آسيب نرساند و بر كسى ستم نكند. رفتار او به گونه‏اى است كه در برخى روايات آمده است: «مؤمن گويى لجام بر دهان دارد».
(خصال، ۱/ ۲۲۹) نيز در روايتى آمده است: «مسلمان كسى است كه مسلمانان از دست و زبانش ايمن‏اند».
[۱۳] مستدرك الوسائل، ج۲، ص ۴۰۳.

۲. بركت الهى:
قرآن آشكارا مى‏فرمايد: اگر مردم ايمان آورند و پرهيزگارى كنند، بركات آسمان و زمين بر آنان گشوده مى‏شود.
[۱۴] سوره اعراف، آیه۹۶.

۳. هميارى و همدردى:
از وظايف دينى مؤمنان است كه به يارى يكديگر بشتابند و به آنچه در جامعه اسلامى مى‏گذرد، حسّاسيّت نشان دهند؛ چنان كه درروايتى از پيامبر اسلام (ص) پرداختن به امور مسلمانان، شرط مسلمانى دانسته شده است.
همچنين در برخى روايات آمده است كه: آن مسلمانى بهتر است كه نفع او براى مردم بيش ‏تر است.
[۱۵] مستدرك الوسائل، ج۲، ص ۴۰۳؛ غرر الحكم و درر الكلم، ج۱، ص ۳۹۰.

۴. برادرى و محبّت:
ايمان مايه برادرى و محبّت مؤمنان است. اين حقيقت را قرآن آشكار بيان مى‏فرمايد: «مؤمنان، برادر يكديگرند».
[۱۶] سوره حجرات، آیه ۱۰.

۵. خلافت و حكومت الهى:
از وعده‌هاى الهى به مؤمنان، حكومت يافتن در زمين است و شايسته گشتن براى خلافت الهى.
[۱۷] سوره نور، آیه ۵۷.


۱.۳ - دستاوردهاى اخروى


۱. آمرزش:
آياتى پرشمار از قرآن كريم بيان مى‏فرمايند كه: خداوند گناهان مؤمنان را مى‏آمرزد.
[۱۸] (از جمله: سوره انفال، آیه ۷۴).

۲. پاداش الهى:
ايمان، انسان را شايسته پاداش الهى مى‏كند و او را از نعمت‌هاى اخروى بهره‏مند مى‏سازد.
[۱۹] سوره بقره، آیه ۲۷۷.

۳. جاودانگى در بهشت:
آرزوى انسان جاودانگى است؛ امّا آن جاودانگى كه همراه سعادت و آسايش و راحتى باشد. قرآن كريم بارها فرموده است كه: ايمان مايه جاودانگى در بهشت است. (به عنوان نمونه: مائده/ ۶۵)
۴. روزىِ نيكو:
قرآن مى‏فرمايد: «آنان كه ايمان آوردند و هجرت كردند و در راه خدا به جهاد برخاستند و ... روزى نيكو از آنِ آنان است».
[۲۰] سوره انفال، آیه ۷۴.

۵. لذّت پيوسته:
قرآن مى‏فرمايد: «اى پيامبر ما! به آنان كه ايمان آورده و اعمال شايسته انجام داده‏اند، بشارت ده كه برايشان باغ‏هايى است كه در آنها نهرها جارى است. هر گاه از ميوه‏هاى آن روزى خورند، گويند: پيش از اين در دنيا، از چنين ميوه‏هايى برخوردار شده بوديم، كه اين ميوه‏ها شبيه به يكديگرند. و نيز در آنجا همسرانى پاكيزه دارند و در آنجا جاودانه باشند».
[۲۱] سوره بقره، آیه ۲۵.



 
۱. سوره فتح، آیه ۴.
۲. سوره یوسف، آیه ۸۷.
۳. به عنوان نمونه: سوره شورى، آیه ۲۶.
۴. سوره فصلت، آیه ۳۰.
۵. سوره نساء، آیه۱۷۵.
۶. سوره غافر، آیه ۵۱.
۷. غرر الحكم و درر الكلم، ج۱، ص ۱۷۸.
۸. سوره مائده،آیه ۶۹ و سوره یونس، آیه ۶۲.
۹. سوره منافقون، آیه ۸.
۱۰. نهج الفصاحه، ص ۴۳۳.
۱۱. سوره بیّنه، آیه ۷.
۱۲. بصائر الدّرجات، ص ۳۵۷؛ عيون اخبار الرّضا، ج۲، ص ۲۰۰.
۱۳. مستدرك الوسائل، ج۲، ص ۴۰۳.
۱۴. سوره اعراف، آیه۹۶.
۱۵. مستدرك الوسائل، ج۲، ص ۴۰۳؛ غرر الحكم و درر الكلم، ج۱، ص ۳۹۰.
۱۶. سوره حجرات، آیه ۱۰.
۱۷. سوره نور، آیه ۵۷.
۱۸. (از جمله: سوره انفال، آیه ۷۴).
۱۹. سوره بقره، آیه ۲۷۷.
۲۰. سوره انفال، آیه ۷۴.
۲۱. سوره بقره، آیه ۲۵.




پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص ۳۶-۳۳ ناشر، زمزم هدایت.



جعبه ابزار