آمنه بنت وهب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آمنه بنت وهب،
مادر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و
همسر عبدالله بن عبدالمطلب که محترم‌ترین بانوی
قریش بود. وی در مراجعت به سوی
مکه در منزل شخصی به نام «
ابواء»
بیمار شده و همان جا از
دنیا رفت. سن او را به هنگام
وفات، ۳۰ سال یاد کرده اند.
مادر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) "آمنه بنت
وهب بن
عبد مناف بن
زهرة بن کلاب" می‌باشد که "
عبدالله" و "آمنه" در "
کلاب" جمع می‌شوند (نسبشان بهم می‌رسد.) پدرش «وهب بن عبدمناف بن زهره بن کلاب» و مادرش «
برّة بنت
عبدالعزی بن
عثمان بن
عبدالدار بن
قصی بن کلاب» بوده است. گفته‌اند که سرپرستی او را عمویش «
وهیب بن عبدمناف» به عهده داشته است.
عبدالله بن
عبدالمطلب بن
هاشم بن
عبدمناف بن قصی بن
کلاب بن مرّة قرشیه که مادرش
فاطمه بنت
عمرو بن
عائد بن
عبدالله بن عمر ابن فخروم است و پدر بزرگوار رسول‌خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌باشد. به زمان
تولد این دو بزرگوار در منابع تاریخی اشاره نشده؛ ولی با توجه به اینکه
وفات عبدالله در سال «
عام‌الفیل» بوده و آمنه نیز ۷ سال بعد از عام‌الفیل در سن ۳۰ سالگی از
دنیا رفته، پس زمان
تولد ایشان نیز حدود ۲۳ سال قبل از عام‌الفیل می‌باشد.
پس از آن که "عبدالمطلب" با دادن صد
شتر فرزندش عبدالله را از قربانی شدن نجات داد، دست او را گرفته به خانه "وهب بن عبد مناف" رفت و
دختر او آمنه را برای عبدالله خواستگاری کرد. پدر آمنه با این
ازدواج موافقت نمود و بدین وسیله آمنه یک سال قبل از عام‌الفیل به همسری عبدالله در آمد. عبدالمطلب در همان مجلس از "
هاله" دختر عموی آمنه برای خودش خواستگاری نمود و بدین ترتیب ازدواج عبدالله و عبدالمطلب همزمان و در یک مجلس صورت گرفت. از‌هاله "
حمزه" و از آمنه رسول گرامی اسلام متولد شدند.
آمنه در میان
قریش بافضیلت‌ترین و پاکدامن‌ترین زنان بود. او به باهوشی و حسن بیان در میان قریش مشهور بود.
آمنه در ۵۴ یا ۵۳ سال قبل از
هجرت همسر عبدالله بن عبدالمطلب شد و ۵۲ سال قبل از هجرت، حضرت محمّد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را به دنیا آورد. روایت شده است که در
دوران بارداری در
خواب دید که نوری از وی ساطع گشت، و نیز روایت کرده‌اند که در عالم رؤیا به وی خبر داده شد که
فرزند وی
پیامبر امت خواهد شد.
عبدالله و آمنه یک سال قبل از عام‌الفیل با هم ازدواج کردند و حدود یک سال با هم زندگی مشترک داشتند. بعد از مدت کوتاهی از آغاز زندگی مشترک بین عبدالله و آمنه، عبدالله به همراه کاروان تجاری به «
شام» و «
غزه» رفت. او در راه بازگشت به سمت
مکه در حالی که
بیمار بوده در شهر
مدینه نزد دایی‌های خود از قبیله «
بنی‌النجار» ماند. همچنین گفته شده عبدالمطلب او را برای خرماچینی و خرید
خرما یا برای دیدار دایی‌های خود به مدینه فرستاد.
به هر حال اهل کاروان خبر بیماری عبدالله را به پدرش رساندند. عبدالمطلب نیز پسر بزرگ خود "
حارث" را جهت کسب اطلاع از حال عبدالله به مدینه فرستاد. حارث چون به مدینه رسید، متوجه شد که عبدالله از دنیا رفته و در خانه مردی از بنی‌النجار به نام "
نابغه"
دفن شده است. او هنگام
مرگ ۳۰ ساله بود. بعضی سن او را هنگام مرگ ۲۵ یا ۲۸ سال نیز گفته‌اند.
این در حالی بود که نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هنوز متولد نشده بود. برخی نیز قائلند که رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در آن هنگام تازه متولد شده بود.
عبدالله بن عبدالمطلب بنابر گفتۀ مشهور، پیش از ولادت حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) درگذشته بود، اما بنابر اقوال دیگر، وفات او اندکی پس از ولادت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) رخ داده است. از عبدالله کنیزی به نام "
ام ایمن" و ۵ شتر نر و تعدادی
گوسفند به پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به
ارث رسید. ام ایمن که نام اصلی او "برکة" است، پرستاری رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را بر عهده داشت.
سرپرستی محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به استثنای دوران کوتاهی از
شیرخوارگی وی که در نزد قبیله ای از صحرانشینان به سر می‌برد، به عهدۀ آمنه بود.
حلیمه سعدیه رسول‌خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را به نزد مادرش آمنه آورد و به او سپرده و به دیار خویش بازگشت. از آن پس محمد در کنار مادر و جد خود عبدالمطلب زندگی می‌کرد تا اینکه ۶ سال یا ۴ سالِ او، از
عمر شریفش گذشت، در آن هنگام مادرش آمنه او را برای دیدار دایی‌های پدری که آن حضرت در مدینه از قبیله بنی‌النجار داشت با خود به مدینه آورد. آمنه در مراجعت به سوی مکه در منزل شخصی به نام «ابواء» بیمار شده و همان جا از دنیا رفت. سن او را به هنگام وفات، ۳۰ سال یاد کرده اند.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آمنه بنت وهب»، ج۲، ص۵۱۲. سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «آمنه بنت وهب»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۱۹.
