• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیات صفات تشبیهی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیات نسبت دهنده صفاتی شبیه مخلوقات به خداوند را آیات صفات تشبیهی گویند.




یکى از مسائل پیچیده کلامی و عرفانی که منشأ قرآنی دارد، تشبیه و تنزیه است.
برخى از علمای "مشبهه" و "حشویه" صفاتی را به خداوند نسبت مى دهند که معمولاً به خلق نسبت داده مى شود ؛ مانند: دست، زبان، شنوایی، بینایی و مانند آن.



آن ها با توجه به ظاهر برخى از آیات قرآن کریم قائل به تجسیم و تشبیه شده اند و بر این باورند که خداوند همانند انسان داراى دست و پا و چشم و ...است .



برخى از آیات که منشأ تشبیه شده اند چنین اند:
۱. "یدالله فوق ایدیهم".
۲. "وجوه یومئذ ناضرة الى ربها ناظرة".
۳. "رب ارنى أنظر الیک ".
۴. "الرحمن على العرش استوی".
۵. "وجاء ربک و الملک صفاً صفاً".
۶. "بل یداه مبسوطتان ".
۷. "واصبر لحکم ربک فانک بأعیننا ".



در مقابل این نظریه، دیدگاه تنزیه است که مى گوید تمام این آیات قابل تفسیر و تأویل هستند و با توجه به آیات دیگر که از محکماتند، تفسیر مى شوند.



مانند:
۱. "لیس کمثله شى ء".
۲. "لم یلد ولم یولد".
۳. "لاتدرکه الابصار و هو یدرک الابصار و هو اللطیف الخبیر".



طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۲، ص۱۰۳-۱۰۵.    
سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۳، ص۱۴-۲۴
مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، روش تازه اى درتفسیر موضوعى قرآن، ج۴، ص۲۵۱.
معرفت، محمد هادی، التمهید فى علوم القرآن، ج۳، ص۸۷-۱۵۴.


 
۱. فتح/سوره۴۸، آیه۱۰.    
۲. قیامت/سوره۷۵، آیه۲۲.    
۳. قیامت/سوره۷۵، آیه۲۳.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۴۳.    
۵. طه/سوره۲۰، آیه۵.    
۶. فجر/سوره۸۹، آیه۲۲.    
۷. مائده/سوره۵، آیه۶۴.    
۸. طور/سوره۵۲، آیه۴۸.    
۹. شوری/سوره۴۲، آیه۱۱.    
۱۰. اخلاص/سوره۶۰۴، آیه۳.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۱۰۳.    




مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.    



جعبه ابزار