آیات صفات تشبیهی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

آیات نسبت دهنده صفاتی شبیه مخلوقات به خداوند را آیات صفات تشبیهی گویند.

---

یکى از مسائل پیچیده کلامی و عرفانی که منشأ قرآنی دارد، تشبیه و تنزیه است.
برخى از علمای "مشبهه" و "حشویه" صفاتی را به خداوند نسبت مى دهند که معمولاً به خلق نسبت داده مى شود ؛ مانند: دست، زبان، شنوایی، بینایی و مانند آن.

---

آن ها با توجه به ظاهر برخى از آیات قرآن کریم قائل به تجسیم و تشبیه شده اند و بر این باورند که خداوند همانند انسان داراى دست و پا و چشم و ...است .

---

برخى از آیات که منشأ تشبیه شده اند چنین اند:
۱. "یدالله فوق ایدیهم".
۲. "وجوه یومئذ ناضرة الى ربها ناظرة".
۳. "رب ارنى أنظر الیک ".
۴. "الرحمن على العرش استوی".
۵. "وجاء ربک و الملک صفاً صفاً".
۶. "بل یداه مبسوطتان ".
۷. "واصبر لحکم ربک فانک بأعیننا ".

---

در مقابل این نظریه، دیدگاه تنزیه است که مى گوید تمام این آیات قابل تفسیر و تأویل هستند و با توجه به آیات دیگر که از محکماتند، تفسیر مى شوند.

---

مانند:
۱. "لیس کمثله شى ء".
۲. "لم یلد ولم یولد".
۳. "لاتدرکه الابصار و هو یدرک الابصار و هو اللطیف الخبیر".

---

طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۲، ص۱۰۳-۱۰۵.    
سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۳، ص۱۴-۲۴
مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، روش تازه اى درتفسیر موضوعى قرآن، ج۴، ص۲۵۱.
معرفت، محمد هادی، التمهید فى علوم القرآن، ج۳، ص۸۷-۱۵۴.

---