آیات عام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات دربرگیرنده تمامى افراد را آیات عام گویند.
"
عام " لفظى است که تمامى افراد و مصادیقى را که روا است - بدون
حصر کمّی و عددى - شامل شود.
عام در
قرآن کریم به صیغه هاى گوناگونى آمده است که مهم ترین مواردش به شرح زیر است:
۱.
اسم جنس معرف به
الف و لام استغراقی مانند: " السارق و السارقة فاقطعوا ایدیهما " (
مائده،
آیه ۳۸ ). در این آیه "
السارق و السارقة " عام اند.
۲. اسم جنس معرف به اضافه: " فلیحذر الذین یخالفون عن امره " (
نور، آیه ۶۳). در این آیه مقصود تمامى
اوامر الهی است .
۳.
جمع معرف به الف و لام: " ان المسلمین و المسلمات و المؤمنین و المؤمنات " (
احزاب، آیه ۳۵).
۴. جمع معرف به اضافه: "فقاتلوا ائمة الکفر" ( توبه، آیه ۱۲ ). و نیز الفاظ کل، جمیع، اجمع، کافه، مَن شرطیه، نکره در سیاق نفى و ...
بنابراین، در تعریف آیات عام مى توان گفت: آیاتى که مفاد آن
عمومیت داشته و شامل تمام افراد و مصادیق خود باشد " آیات عام " نامیده مى شود، مانند: یا ایها الناس، یا ایها الذین آمنوا، ان الله یحب الصابرین، ان الله یحب المحسنین و ....
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۳، ص۴۸.
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.