أَجرام (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَجرام: (الَّذِینَ اَجْرَمُوا)«اَجرام» از مادّه
«جُرم» در اصل، به معنای قطع کردن است
و از آنجا که افراد گنهکار پیوندها را قطع می‌کنند، و خود را از
اطاعت فرمان خدا جدا می‌سازند، این کلمه به
«گناه» نیز اطلاق شده است، و در آن اشاره لطیفی به این حقیقت است که هر انسانی در
ذات خود پیوندی با
حق، و
پاکی و
عدالت دارد، و آلودگی به
گناه در واقع جدایی از این
فطرت الهی است.
(وَإِذَا جَاءتْهُمْ آيَةٌ قَالُواْ لَن نُّؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتَى مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللّهِ اللّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُواْ صَغَارٌ عِندَ اللّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُواْ يَمْكُرُونَ) (و هنگامى كه آيه‌اى براى آنها بيايد، مى‌گويند: «ما هرگز
ايمان نمى‌آوريم، مگر اينكه همانند چيزى كه به
پيامبران خدا داده شده، به ما داده شود.»
خداوند آگاهتر است كه
رسالت خويش را در كجا و به عهده چه كسى قرار دهد. به زودى كسانى كه مرتكب
گناه شدند، و مردم را از
راه حق منحرف ساختند، در برابر
مكر و فريب و نيرنگى كه مى‌كردند، گرفتار
حقارت در پيشگاه خدا، و
عذاب شديد خواهند شد).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: ضميرى كه در جمله
(إِذا جاءَتْهُمْ) است به اكابر مجرمين كه در آيه قبلى بود بر مى‌گردد، چون اگر بگوييم به عموم
كفار و
مشركين بر مى‌گردد جمله
(حَتَّى نُؤْتى مِثْلَ ما أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ) معنا نمى‌دهد، زيرا معنا ندارد مشركين همگى آرزوى
رسالت را كرده باشند، اگر همه اين توقع را مى‌داشتند ديگر كسى براى
تبليغ رسالت باقى نمى‌ماند و نيز جمله
(اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَهُ) هم جواب ايشان نمى‌شد، براى اينكه جواب مشركين در اين فرض اين است كه اين آرزوى شما نشدنى و
لغو است نه اينكه بفرمايد: خدا داناتر است بر اينكه رسالتش را در كجا قرار دهد.
وعيد و تهديدى هم كه در ذيل آيه است، يعنى جمله
(سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عَذابٌ شَدِيدٌ بِما كانُوا يَمْكُرُونَ) نيز نظر ما را تاييد مى‌كند، براى اينكه اين جمله مى‌فهماند، اين
آرزو از همان اكابرى است كه مرتكب
جرم شده‌اند، و علت
عذاب را هم همان
مكرى قرار داده كه در آيه قبل به اكابر مجرمين نسبت داده بود؛ پس معلوم مى‌شود صغار و
ذلت و خوارى هم عذاب همان‌ها است، نه ديگران.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَجرام»، ص۲۴.
