أَرَدْنَا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَرَدْنَا: (فَاَرَدْنَآ اَنْ یُبْدَلَهُمَا)«اَرَدْنَا» از مادّه
«اراده» به معنای «ما اراده کردیم است».
(فَأَرَدْنَا أَن يُبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيْرًا مِّنْهُ زَكَاةً وَأَقْرَبَ رُحْمًا) (از اين رو، خواستيم كه پروردگارشان به جاى او، فرزندى پاك‌تر و با محبّت‌تر به آن دو بدهد).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مقصود از اینکه فرمود ما خواستیم خدا به جای این فرزند فرزندی دیگر به آن دو بدهد که از جهت زکات (طهارت) بهتر از او باشد این است که از جهت
صلاح و
ایمان بهتر از او باشد، چون در مقابل
طغیان و
کفر که در آیه قبلی بود همان صلاح و ایمان است، اصل کلمه
زکات به طوری که گفته شده طهارت و پاکی است و مراد از اینکه فرمود نزدیکتر از او از نظر رحم باشد این است که از او بیشتر
صله رحم کند، و بیشتر فامیل دوست باشد، و به همین جهت پدر و مادر را وادار به طغیان و کفر نکند و اما اگر بگوییم یعنی مهربان‌تر به پدر و مادر باشد با جمله اقرب منه مناسب نیست، چون معمولا نمی‌گویند در
مهر و
محبت نزدیکتر باشد، و معنای قبلی مناسب‌تر است.
این معنا همانطور که از نظر خواننده گذشت تایید می‌کند که منظور از جمله
(اَنْ یُرْهِقَهُما طُغْیاناً وَ کُفْراً) که در آیه قبلی بود این باشد که فرزند نامبرده پدر و مادر را با طغیان و کفر خود ارهاق کند، یعنی طاغی و کافر کند، نه اینکه به آنها تکلیف کند که طاغی و کافر شوند و این آیه به هر حال اشاره به این دارد که ایمان پدر و مادرش نزد خدا ارزش داشته، آن قدر که اقتضای داشتن فرزندی
مؤمن و صالح را داشته‌اند که با آن دو صله رحم کند، و آنچه در فرزند اقتضاء داشته خلاف این بوده، و خدا امر فرموده تا او را بکشد، تا فرزندی دیگر بهتر از او و صالح‌تر و رحم دوست‌تر از او به آن دو بدهد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَرَدْنَا»، ص۳۶.
