ابن‌قرصه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابن قُرْصه، احمد بن موسی (د ۷۰۱ق/۱۳۰۲م)،
ادیب ،
شاعر و
فقیه بود.
او در فیّوم
مصر به
دنیا آمد، سپس به قُوص رفت و در شمار کارگزاران حکومت درآمد و مدتی نظارت بر دیوان قوص و اسنکدریه را برعهده گرفت.
چندی نیز در مدرسه افرمیه به تدریس اشتغال داشت.
وی در
نحو ،
لغت ،
ادب و نیز فقه چیره‌دست بود.
از استادان او تن‌ها به نام
ابومحمد بن عبدالسلام اشاره شده است
گفته‌اند که وی کم‌سخن می‌گفت و در گفتار خویش اِعراب کلمات را آشکار می‌کرد.
ادفوی برخی
پیشگویی‌ها نیز به او نسبت داده است.
وی مردی ظریف و نکته‌دان بود و گفت‌وگوی او با سلطان علم‌الدین سنجر شجاعی بر این امر دلالت دارد.
ادفوی ضمن ستایش از
شعر ابن قرصه گفته است که وی دیوانی در ۴ جلد داشته
و سپس چند قطعه از اشعار وی را که مجموع آن‌ها به بیش از ۱۱
بیت نمی‌رسد، آورده است.
افزون بر دیوان، چند خطبه و مسائلی در فقه، نحو، لغت و ادب، ادفوی کتابی با عنوان نُتَف المذاکرة و تُحَف المحاضرة به او نسبت داده است
که اکنون در دست نیست.
وی سرانجام در شهر قوص چشم از جهان فروبست.
(۱) ابن حجر، احمد، الدرر، به کوشش محمد عبدالمعید خان، حیدرآباد دکن، ۱۳۹۲ق/۱۹۷۲م.
(۲) ادفوی، جعفر، الطالع السعید، به کوشش سعد محمد حسن، قاهره، ۱۹۶۶م.
(۳) صفدی، خلیل، الوافی بالوفیات، به کوشش محمد یوسف نجم، بیروت، ۱۳۹۱ق/۱۹۷۱م.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌قرصه»،ج۴، ص۱۶۳۶.
