ابوسعد فضل بن جریر تکریتی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَکْریتی، شهرت دو برادر از مسیحیان یعقوبی
تکریت که در
سده ۵ ق/۱۱م در
میّافارقین به پزشکی می‌پرداختند. این دو برادر ابوسعد فضل بن جریر، یا حریر/حریز
و
ابونصر یحیی بن جریر تکریتی نام دارند. در این مقاله به بررسی شخصیت ابوسعد فضل بن جریر، یا حریر/حریز می‌پردازیم. دربارۀ وی تنها می‌دانیم که پزشکی زبردست و ماهر و در خدمت نصرالدوله (یا نصیرالدوله)
ابونصر احمد بن مروان (حک ۴۰۱-۴۵۳ق/۱۰۱۱-۱۰۶۱م)، حاکم مروانی میافارقین بود.
گراف
و شیخو
به استناد
المصباح المرشدِ برادرش یحیی، از پرداختن فضل به مسائل کلام مسیحی سخن گفته‌اند. وی پیش از برادرش یحیی درگذشت.
۱.
کتاب القَرابین، کتابی در چگونگی
آیین قربانی در
مذاهب مسیحی. این کتاب را برادرش، یحیی در فصل ۵۰ المصباح المرشد خود تلخیص کرده است.
این اثر احتمالاً همان
کتاب الذبائح است که شیخو در جای دیگر
از آن یاد کرده است.
۲.
اسماء الامراض و اشتقاقاتها، که فضل آن را برای دوست پزشکش،
یوحنا بن عبدالمسیح به رشتۀ تحریر درآورد.
۳.
تصحیح الکهنوت. به گفتۀ گراف
، برادرش یحیی از این کتاب در فصل ۳۱ از المصباح المرشد که به همین موضوع اختصاص دارد، و نیز در فصل ۵۱ همان کتاب، استفاده کرده است.
(۱) ابن‌ابی‌اصیبعـه، احمـد، عیون الانبـاء، به کوشش آوگـوست مولر، قاهره، ۱۲۹۹ق/۱۸۸۲م.
(۲) ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات.
(۳) سرکیس، یوسف الیان، معجم المطبوعات العربیه و المعربه، قاهره، ۱۳۴۶ق/۱۹۲۸م.
(۴) شیخو، لویس، المخطوطات العربیه لکتبه النصرانیه، بیروت، ۱۹۲۴م.
(۵) شیخو، لویس، «مقاله فی صلب السید المسیح»، المشرق، بیروت، ۱۹۱۳م، س ۱۶.
(۶) GAL، S; Graf, G, Geschichte der christlichen arabischen Literature, Vatican, ۱۹۴۷.
(۷) Suter, H, Beiträge zur Geschichte der Mathematik und Astronomie im Islam, ed F Sezgin, Frankfurt, ۱۹۸۶.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «تکریتی»، شماره۶۰۵۱.
