• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اجماع قطعی2

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


اجماع قطعی به اجماع مفید یقین به حکم شرعی ، یا اجماع قطعی التحقّق اطلاق می‌شود.


اجماع قطعی، مقابل اجماع ظنی بوده و معانی متفاوتی از آن در کتاب‌های اصولی شیعه و سنی ارائه شده است،
[۱] بهبهانی، محمد باقر بن محمد اکمل، الفوائد الحائریة، ص۱۱۹.    
همانند:

۱.۱ - تعریف اول

اجماعی را که از آن یقین به حکم شرعی حاصل شود، قطعی می‌نامند و این اصطلاح شامل اجماع محصل ، که برای تحصیل کننده آن قطع آور است، و نیز اجماع منقول به تواتر می‌گردد. هم چنین این اجماع مقابل اجماع منقول به خبر واحد قرار دارد که بنا بر حجیت خبر واحد اجماع ظنی است.

۱.۲ - دوم

بعضی از اصولیون اهل سنت ، اجماع مدرکی را دو گونه دانسته‌اند:
أ) اجماع قطعی؛ یعنی اجماعی که بالفعل محقق شده و مستند به نص شرعی معتبر است و مجال بحث در آن وجود ندارد؛
ب) اجماع ظنی؛ یعنی اجماعی که تحقق آن معلوم نیست.

۱.۳ - سوم

برخی از اهل سنت ، اجماع صریح - اجماعی که مجتهدان هر عصر، رأی خود را به صراحت درباره واقعه‌ای اظهار نمایند - را قطعی الدلالة می‌دانند و بعضی از آن‌ها منکر آن را کافر می‌شمارند؛ اما اجماع سکوتی را غیر قطعی و مظنون می‌دانند، زیرا رأی جماعتی از مسلمانان است، نه همه آن‌ها.
[۲] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۳، ص۲۱۳.
[۳] خلاف، عبدالوهاب، علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی، ص۵۲.
[۴] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۵۰.
[۵] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۵۴.
[۶] خضری، محمد، اصول الفقه، ص۳۳۲-۳۲۶.


۱. ↑ بهبهانی، محمد باقر بن محمد اکمل، الفوائد الحائریة، ص۱۱۹.    
۲. ↑ زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۳، ص۲۱۳.
۳. ↑ خلاف، عبدالوهاب، علم اصول الفقه و خلاصة التشریع الاسلامی، ص۵۲.
۴. ↑ زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۵۰.
۵. ↑ زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۵۴.
۶. ↑ خضری، محمد، اصول الفقه، ص۳۳۲-۳۲۶.


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اجماع قطعی».



جعبه ابزار