• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استغفار از گناه (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



استغفار (طلب آمرزش )، از ریشه غفران در اصل به معنای پوشیدن چیزی می‌آید که انسان را از آلودگی نگه دارد؛ بنابراین، استغفار، درخواست مصونیت از عذاب با گفتار و رفتار است.
[۱] مفردات راغب، ذیل واژه، غفران .




در سوره های مختلفی از قرآن کریم به لزوم آمرزش خواهی، از گناهان و خطاهای انسان اشاره شده است:
واذ قلنا... وادخلوا الباب سجدا وقولوا حطة نغفر لکم خطـیـکم...
«و (نیز به یادآرید) هنگامی را که گفتیم بدین شهر درآیید و از ( نعمتهای ) آن هر گونه خواستید فراوان بخورید و سجده کنان از در (بزرگ) درآیید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشاییم و ( پاداش ) نیکوکاران را خواهیم افزود»
واذ قیل لهم... وقولوا حطة وادخلوا الباب سجدا نغفر لکم خطیــتکم...
«و (یاد کن) هنگامی را که بدیشان گفته شد در این شهر سکونت گزینید و از آن هر جا که خواستید بخورید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را فرو ریز و سجده کنان از دروازه (شهر) درآیید تا گناهان شما را بر شما ببخشاییم (و) به زودی بر ( اجر ) نیکوکاران بیفزاییم»
فاصبر ان وعد الله حق واستغفر لذنبک...
«پس صبر کن که وعده خدا حق است و برای گناهت آمرزش بخواه و به سپاس پروردگارت شامگاهان و بامدادان ستایشگر باش»
فاعلم انه لا الـه الا الله واستغفر لذنبک...
«پس بدان که هیچ معبودی جز خدا نیست و برای گناه خویش آمرزش جوی و برای مردان و زنان با ایمان (طلب مغفرت کن) و خداست که فرجام و مآل (هر یک از) شما را می‌داند»


نمونه استغفار بندگان تقوا پیشه خدا از گناهانشان در سوره آل عمران بیان شده است:
للذین اتقوا... والله بصیر بالعباد• الذین یقولون ربنا اننا ءامنا فاغفر لنا ذنوبنا... «بگو آیا شما را به بهتر از اینها خبر دهم برای کسانی که تقوا پیشه کرده‌اند نزد پروردگارشان باغهایی است که از زیر (درختان) آنها نهرها روان است در آن جاودانه بمانند و همسرانی پاکیزه و (نیز) خشنودی خدا (را دارند) و خداوند به (امور) بندگان (خود) بیناست؛ همان کسانی که می‌گویند پروردگارا ما ایمان آوردیم پس گناهان ما را بر ما ببخش و ما را از عذاب آتش نگاه دار»


در آیه ۱۰۹ سوره مومنون از اختصاص استغفار از گناه به بندگان صادق خدا صحبت شده است:
انه کان فریق من عبادی یقولون ربنا ءامنا فاغفر لنا وارحمنا وانت خیر الرحمین.
«در حقیقت دسته‌ای از بندگان من بودند که می‌گفتند پروردگارا ایمان آوردیم بر ما ببخشای و به ما رحم کن (که) تو بهترین مهربانی»


آمرزش طلبی خردمندان مؤمن، از گناهان خویش:
... لاولی الالبـب• ربنآ اننا سمعنا منادیا ینادی للایمـن ان ءامنوا بربکم فـامنا ربنا فاغفر لنا ذنوبنا وکفر عنا سیـاتنا وتوفنا مع الابرار.
«مسلما در آفرینش آسمانها و زمین و در پی یکدیگر آمدن شب و روز برای خردمندان نشانه‌هایی (قانع کننده) است؛ پروردگارا ما شنیدیم که دعوتگری به ایمان فرا می‌خواند که به پروردگار خود ایمان آورید پس ایمان آوردیم پروردگارا گناهان ما را بیامرز و بدیهای ما را بزدای و ما را در زمره نیکان بمیران»


نمونه ای از استغفار خداپرستان مجاهد و همراه پیامبران، از گناهان خود در سوره آل عمران است :
و کاین من نبی قـتل معه ربیون کثیر... • و ما کان قولهم الا ان قالوا ربنا اغفر لنا ذنوبنا...
«و چه بسیار پیامبرانی که همراه او توده‌های انبوه کارزار کردند و در برابر آنچه در راه خدا بدیشان رسید سستی نورزیدند و ناتوان نشدند و تسلیم (دشمن) نگردیدند و خداوند شکیبایان را دوست دارد؛ و سخن آنان جز این نبود که گفتند پروردگارا گناهان ما و زیاده روی ما در کارمان را بر ما ببخش و گامهای ما را استوار دار و ما را بر گروه کافران یاری ده»


استغفار به درگاه خدا برای آمرزش گناهان، درخواست فرزندان یعقوب از حضرت یعقوب ود:
قالوا یـابانا استغفر لنا ذنوبنآ انا کنا خـطـین.
«گفتند‌ای پدر برای گناهان ما آمرزش خواه که ما خطاکار بودیم»


عزیز مصر ، خواستار استغفار همسرش از گناه خود شد:
یوسف اعرض عن هـذا واستغفری لذنبک...
«ای یوسف از این (پیشامد) روی بگردان و تو (ای زن) برای گناه خود آمرزش بخواه که تو از خطاکاران بوده‌ای»


۱. مفردات راغب، ذیل واژه، غفران .
۲. بقره/سوره۲، آیه۵۸.    
۳. ترجمه تفسیر المیزان، سید محمد حسین طباطبائی، ۲۸، ص۳۸۳.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۱.    
۵. غافر/سوره۴۰، آیه۵۵.    
۶. محمد/سوره۴۷، آیه۱۹.    
۷. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵.    
۸. آل عمران/سوره۳، آیه۱۶.    
۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۰۹.    
۱۰. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۰.    
۱۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۳.    
۱۲. آل عمران/سوره۳، آیه۱۴۶.    
۱۳. آل عمران/سوره۳، آیه۱۴۷.    
۱۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۹۷.    
۱۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۲۹.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «استغفار از گناه».    



جعبه ابزار