• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اسما بنت مرثد (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اسما بنت مرثد، دختر مرثد (مرثده)‌بن جبر‌بن‌مالك، از تيره بنی‌حارث است، همسرش ضحّاک‌بن‌خلیفه بود. او پس از اسلام آوردن، با پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم بیعت کرد. از او ۴‌ پسر و ۴ دختر ماند.



اسما بنت مرثد، از تیره بنی حارثه و از راویان حدیث پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است. نقل شده است که این بانوی بزرگوار سبب نزول دو آیه از سوره نور می باشد.

۱.۱ - آیه اول

برخی مفسران نزول آیه ۳۱ سوره نور (و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ کنند، و زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است آشکار ننمایند، و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدر شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم کیششان یا بردگانشان (کنیزانشان) یا افراد سفیه که تمایلی به زن ندارند یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند، آنها هنگام راه رفتن پایهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود. (و صدای خلخال که بر پا دارند به گوش رسد) و همگی به سوی خدا بازگردید‌ای مؤمنان تا رستگار شوید.) را در پی آن دانسته‌اند که اسما، رفت و آمد زنان به نخلستانش را بدون پوشش کافی، زشت شمرد.

۱.۲ - آیه دوم

گفته شده: آیه ۵۸ سوره نور (ای کسانی که ایمان آورده‌اید باید بردگان شما و همچنین کودکانتان که به حد بلوغ نرسیده‌اند در سه وقت از شما اجازه بگیرند: قبل از نماز فجر، و در نیمروز هنگامی که لباسهای (معمولی) خود را بیرون می‌آورید، و بعد از نماز عشاء، این سه وقت خصوصی برای شما است، اما بعد از این سه وقت گناهی بر شما و بر آنها نیست (که بدون اذن وارد شوند) و بر گرد یکدیگر طواف کنید (و با صفا و صمیمیت به یکدیگر خدمت نمائید) اینگونه خداوند آیات را برای شما تبیین می‌کند و خداوند عالم و حکیم است.) درباره اکراه اسما از ورود بی هنگام و بدون اجازه غلامان به خلوت گاه وی نازل شد و تکلیف غلامان و کنیزان را در این زمینه مشخص کرد.
[۵] روض الجنان، ابوالفتوح رازی، ج۱۴، ص۱۷۹.



۱. الطبقات، ابن سعد، ج۸، ص۲۵۳.     .
۲. الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۷۸۵.     .
۳. نور/سوره ۲۴، آیه۳۱.     .
۴. نور/سوره ۲۴، آیه۵۸.     .
۵. روض الجنان، ابوالفتوح رازی، ج۱۴، ص۱۷۹.
۶. تفسیر قرطبی، قرطبی، ج۱۲، ص۱۹۹.     .
۷. تفسیر ابن کثیر، ابن کثیر، ج۳، ص۲۹۳.     .
۸. تفسیر ابن کثیر، ج۳، ابن کثیر، ص۳۱۵.     .



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اسما بنت مرثد».    



جعبه ابزار