• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اصل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اصل به معنی قانون، مرجعِ هنگامِ شک بوده و همچنین در معنای نوشته آغازین حدیثی ( اصول اربعمائه) نیز می‌باشد و از آن در اصول فقه، مباحث الفاظ سخن رفته است.




اصل به معنای مرجع هنگام شک از اصطلاحات اصولی است و به قاعده و قانونی اطلاق‌ می‌شود که مکلّف هنگام شک و جهل به واقع و در اختیار نداشتن دلیل علمی (اماره) به آن رجوع می‌کند.



اصل به لحاظ کاربرد آن در بخش الفاظ و در مقام عمل بدون ارتباط به لفظ، به اصل لفظی و اصل عملی و به لحاظ جعل کننده آن (شارع، عقل و عقلا) به اصل شرعی، اصل عقلی و اصل عقلایی تقسیم می‌شود.



کاربرد اصل هنگام فقدان دلیل علمی نسبت به واقع است. در چنین موقعیّتی، اگر مشکوک، مراد گوینده از کلام باشد، مجرای اصل لفظی و چنانچه وظیفه عملی مکلّف باشد، مجرای اصل عملی است.



مستند و منشأ حجّیت اصل عقلایی، اصل شرعی و اصل عقلی، به ترتیب، بنای عقلا بر عمل به آن به ضمیمه امضای شارع، جعل و وضع شارع مقدّس، و حکم عقل است.
[۴] اصطلاحات الاصول ص۵۶-۶۱.



 
۱. اصول الفقه ج۱، ص۲۵-۲۸.    
۲. اصول الفقه ج۱، ص۲۳۱.    
۳. اصول الفقه ج۲، ص۲۳۴-۲۳۷.    
۴. اصطلاحات الاصول ص۵۶-۶۱.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۱، ص۵۴۳.    



جعبه ابزار