اصل سببی2
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصل سببی به اصل عملیِ رافعِ موضوعِ اصل عملیِ دیگر
اطلاق می‌شود.
هرگاه دو اصل از
اصول عملی با هم
تعارض نمایند و
شک در یکی،
مسبب از شک در دیگری باشد، به اصلی که موضوع اصل دیگر (
شک مسبّبی ) را بر طرف می‌کند، اصل سببی و به دیگری،
اصل مسببی می‌گویند؛ برای مثال،
آب قلیلی وجود دارد که قبلا
پاک بوده و بعد در
نجاست آن شک می‌شود، سپس
لباس نجسی با آن آب، تطهیر می‌گردد، در این صورت، دو شک وجود دارد که مجرای دو استصحابِ «بقای طهارت آب» و «نجاست لباس» می‌باشد که با هم تعارض می‌نمایند.
در این صورت،
استصحاب اول (اصل سببی) بر استصحاب دوم (اصل مسببی) مقدم است، زیرا شک در بقای نجاست لباس، بعد از تطهیر آن، ناشی از شک در طهارت آب است و وقتی از طریق استصحاب اول- از روی
تعبد - بقای
طهارت آب ثابت شد، نتیجه آن، طهارت لباسی است که با آن آب تطهیر شده است، پس موردی برای اجرای استصحاب دوم باقی نمی‌ماند.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اصل سببی».
