• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اصلاح امور یتیمان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



معاشرت با یتیمان برای اصلاح (واقعی) امور آنان، بهتر از ترک معاشرت با آنان می‌باشد.



در قرآن مومنان به اصلاح امور یتیمان تشویق شده اند و از طرف دیگر مدعیان دورغین اصلاح امور یتیمان مورد تهدید خداوند قرار گرفته اند همانطور که در قرآن می‌فرماید:
... ویسـلونک عن الیتـمی‌قل اصلاح لهم خیر وان تخالطوهم فاخونکم..(بينديشيد درباره دنيا و آخرت . و در باره يتيمان از تو مى‌پرسند بگو به صلاح آنان كار كردن بهتر است و اگر با آنان همزيستى كنيد برادران دينى شما هستند و خدا تباهكار را از درستكار بازمى‌شناسد و اگر خدا مى‌خواست در اين باره شما را به دشوارى مى‌انداخت آرى خداوند توانا و حكيم است).

۱.۱ - تفسیر آیه مذکور

درباره دنیا و آخرت! و از تو درباره یتیمان سؤ ال مى کنند، بگو: ((اصلاح کار آنان بهتر است. و اگر زندگى خود را با زندگى آنان بیامیزید، (مانعى ندارد؛) آنها برادر (دینى ) شما هستند)). (و همچون یک برادر با آنها رفتار کنید!) خداوند، مفسدان را از مصلحان، باز مى‌شناسد. و اگر خدا بخواهد، شما را به زحمت مى‌اندازد؛ (و دستور مى‌دهد در عین سرپرستى یتیمان، زندگى و اموال آنها را بکلى از اموال خود، جدا سازید، ولى خداوند چنین نمى‌کند؛) زیرا او توانا و حکیم است .
شان نزول : درباره شاءن نزول آیه اول گفته‌اند گروهى از یاران پیامبر خدمتش آمدند و عرض کردند: حکم شراب و قمار را که عقل را زائل و مال را تباه مى‌کند بیان فرما! آیه نخست نازل شد و به آنها پاسخ داد. و در شأن نزول آیه دوم در تفسیر قمى از امام صادق (علیه السلام ) و در مجمع البیان از ابن عباس چنین نقل شده است:
هنگامى که آیه ((و لا تقربوا مال الیتیم الا بالتى هى احسن )) (و به مال یتیم جز به بهترین طریق نزدیک نشوید) و آیه ((ان الذین یاکلون اموال الیتامى ظلما انما یاکلون فى بطونهم نارا و سیصلون سعیرا)) (کسانى که اموال یتیمان را از روى ظلم و ستم مى‌خورند، تنها آتش مى‌خورند و به زودى به آتش سوزانى مى سوزند)) نازل شد، که در آن از نزدیک شدن به اموال و دارایى یتیمان مگر در صورتى که براى آنان نفعى داشته باشد، و نیز از خوردن اموال آنان نهى شده، مردمى که یتیمى در خانه داشتند، از کفالت وى فاصله گرفتند و او را به حال خود گذاشتند، و حتى گروهى آنان را از خانه خود بیرون کردند، و آنها که بیرون نکردند، در خانه براى آنان وضعى به وجود آورده بودند که کمتر از بیرون کردن نبود، زیرا غذاى او را که از مال خودش ‌ تهیه مى‌شد، با غذاى خود مخلوط نمى‌کردند، و حتى جداگانه براى آنان غذا مى پختند و پس از آنکه آن یتیم در گوشه اى از اطاق غذاى مخصوص خویش را مى‌خورد، زیادى آن را اگر اضافه مى آمد، براى او ذخیره مى کردند تا دفعه بعد بخورد و اگر فاسد مى شد به دور مى ریختند.
همه این کارها براى آن بود که گرفتار مسؤ ولیت خوردن مال یتیم نشده باشند این عمل هم براى سرپرستان و هم براى یتیمان مشکلات فراوانى به بار مى آورد، به دنبال این جریان آنها خدمت پیامبر رسیده و از این طرز عمل سؤ ال کردند در پاسخ آنها این آیه نازل شد.


۱. بقره/سوره۲، آیه۲۲۰.    
۲. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲، ص۱۱۶.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اصلاح امور یتیمان»    



جعبه ابزار