• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اطلاق احوالی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شمول حکم نسبت به حالات متفاوت مصداق جزئی را اطلاق احوالی گویند.



اطلاق احوالی، مقابل اطلاق افرادی می‌باشد و عبارت است از در نظر گرفتن اطلاق در معنایی جزئی، به حسب احوال متفاوتی که برای آن امکان دارد.


لحاظ شمول و سریان در مطلق به دو صورت است:
۱. لحاظ افراد، در جایی که معنا کلی و دارای افراد باشد؛
۲. لحاظ احوال، در جایی که معنا جزئی باشد.


اطلاق احوالی در جایی است که برای معنای جزئی، احوال متفاوتی باشد. در این حالت اگر چه معنا دارای یک فرد می‌باشد، ولی این فرد حالات مختلفی دارد، مثل: حالت مرض یا سلامتی، و یا حالت سواره یا پیاده بودن که بر زید عارض می‌شود؛ بنابراین، لفظ زید به لحاظ این احوال، اطلاق دارد؛ یعنی قابلیت صدق بر هر یک از این حالات را دارد و اگر گفته شود: «اکرم زیدا»، اطلاق احوالی، تمام حالات او را در بر می‌گیرد.
[۲] شیرازی، محمد، الاصول، ج۵، ص۵۹.
[۳] شیرازی، محمد، الاصول، ج۵، ص۶۵.
[۴] شیرازی، محمد، الوصول الی کفایة الاصول، ج۳، ص۲۵۵.
[۶] خمینی، مصطفی، تحریرات فی الاصول، ج۲، ص۶۰۱.
[۸] سبزواری، عبدالاعلی، تهذیب الاصول، ج۱، ص۱۵۴.
[۹] نائینی، محمد حسین، اجود التقریرات، ج۱، ص۵۲۱.



۱. صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۱، ص۲۳۷.    
۲. شیرازی، محمد، الاصول، ج۵، ص۵۹.
۳. شیرازی، محمد، الاصول، ج۵، ص۶۵.
۴. شیرازی، محمد، الوصول الی کفایة الاصول، ج۳، ص۲۵۵.
۵. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۶۸.    
۶. خمینی، مصطفی، تحریرات فی الاصول، ج۲، ص۶۰۱.
۷. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۲۴۷.    
۸. سبزواری، عبدالاعلی، تهذیب الاصول، ج۱، ص۱۵۴.
۹. نائینی، محمد حسین، اجود التقریرات، ج۱، ص۵۲۱.
۱۰. سبحانی تبریزی، جعفر، الموجز فی اصول الفقه، ص۲۱۹.    



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اطلاق احوالی».



جعبه ابزار