• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اقل و اکثر ارتباطی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اقل و اکثر ارتباطی به دو فعلِ غیر قابل جایگزین در مقام امتثال فی الجمله اطلاق می‌شود.



اقل و اکثر ارتباطی، مقابل اقل و اکثر استقلالی می‌باشد و آن، دو فعلی است که در مقام تعلق تکلیف لحاظ گردیده و هر دو مرکب بوده و در مجموعه‌ای از اجزا و شرایط با هم اشتراک دارند، ولی یکی از آنها نسبت به دیگری اجزا و شرایط بیشتری دارد و ارتباط بین این دو به گونه‌ای است که اگر امری به اکثر تعلق گرفته باشد، ولی مکلف اقل را به جا آورد، تکلیف خود را امتثال ننموده است و مانند آن است که « مکلفٌ به » اصلا به جا آورده نشده باشد؛ یعنی به واسطه به جا آوردن اجزای مشترک بین اقل و اکثر، به او ثوابی داده نمی‌شود.
برای مثال، اگر فرض شود نماز نه جزء یقینی و مسلّم دارد، ولی تردید شود که آیا سوره از اجزای نماز هست یا نه، در این صورت، اگر سوره از اجزای نماز باشد و شخص به عمد نسبت به آن اخلال کند، « مامورٌ به » اصلا تحقق پیدا نکرده است، زیرا اجزای نماز به یک دیگر مرتبط است و چنین نیست که مکلف هر جزئی را به جا آورد به همان مقدار، «مکلفٌ به» تحقق پیدا کند (بر خلاف اقل و اکثر استقلالی).
شبهه در اقل و اکثر ارتباطی، یا شبهه وجوبی است و یا شبهه تحریمی .
[۱] مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۶۶.
[۲] فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۵، ص۱۵.
[۳] فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۲، ص۳۲۷.
[۴] ذهنی تهرانی، محمد جواد، تحریرالفصول، ج۵، ص۶۲۱.



دوران بین اقل و اکثر ارتباطی .


۱. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۶۶.
۲. فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۵، ص۱۵.
۳. فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۲، ص۳۲۷.
۴. ذهنی تهرانی، محمد جواد، تحریرالفصول، ج۵، ص۶۲۱.
۵. خمینی، روح الله، انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایة، ج۲، ص۱۵۰.    



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اقل و اکثر ارتباطی».



جعبه ابزار