الخرائج و الجرائح (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قطب الدین راوندی ، سعید بن هبة الله، متوفای ۵۷۳ هجری مولف این کتاب است.
موضوع کتاب معجزات
پیامبر و
ائمه علیهم‌السّلام است.
مؤلف محترم
علت نام گذاری کتاب خود را به الخرائج و الجرائح چنین بیان می‌کند: «معجزاتی که به دست آنان انجام شده مؤید صحت ادعاهای آنها است چون برای آنها درستی کلامشان را تایید می‌کند.»
این کتاب از بزرگ‌ترین و بهترین کتاب‌هایی است که پیرامون
معجزات پیامبر و ائمه علیهم‌السّلام نوشته شده، زیرا خصوصیاتی در آن جمع شده از جمله:
۱- انواع مختلف معجزات را آورده و به یک نوع اکتفا نکرده که مثلا فقط معجزات علمی یا کلامی را بیان کرده باشد.
۲- در
روایات به قدر حاجت اکتفا کرده و مقدمات و توضیحات غیر مرتبط با مطلب اصلی که مسئله معجزات و کرامات است را حذف نموده.
۳- ملحقات پنج گانه‌ای به آخر کتاب افزوده که بسیار جالب و خواندنی هستند و...
مؤلف، همچنان که در مقدمه کتاب بیان کرده، کتاب خود را بدین ترتیب منظم کرده:
۱- مقدمه، شامل توضیحاتی پیرامون
معجزه و انگیزه وجودی آن و فهرست ابواب کتاب.
۲- ابواب کتاب شامل پانزده باب، ۱۳ باب در معجزات پیامبر و ائمه دوازده گانه، یک باب در دلائل بر صحت ادعای
نبوت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و
امامت ائمه علیهم‌السّلام و باب دیگر شامل دلائل قرآنی بر امامت دوازده امام علیهم السلام.
۳- ملحقات کتاب شامل:
الف- نوادر المعجزات، که کتابی روایی صرف است و هیچ بحث کلامی و... ندارد.
ب- الموازاة بین معجزات نبینا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و اوصیائه علیهم السلام، و معجزات الانبیاء المتقدمین، (برابری معجزات پیامبر
اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم با بقیه پیامبران).
ج- کتاب‌ام المعجزات، که بحثی مفصل در وجوه مختلف اعجاز
قرآن دارد و شبهات مختلف را در مورد قرآن مطرح کرده و جواب داده است.
د- کتاب الفرق بین الحیل و المعجزات که راه تشخیص معجزه را از
شعبده و... بیان کرده.
ه- کتاب علامات و مراتب نبینا و اوصیائه صلوات الله علیهم اجمعین در اواخر کتاب هم بحثی در
علائم ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف دارد و علائم قبل از ظهور و هنگام ظهور را جداگانه بیان نموده است.
کتاب الخرائج و الجرائح توسط علامه
محمد شریف خادم به فارسی ترجمه شده و با نام «کفایة المؤمنین فی معجزات الائمة المعصومین» منتشر شده است.
کتاب حاضر در
سال ۱۳۰۱ هجری همراه کفایة الاثر و اربعین
علامه مجلسی چاپ شد.
در ابتدای کتاب در این چاپ مقدمه مفصلی توسط
سید‌محمد‌باقر موحد ابطحی آمده که پیرامون زندگی نامه مؤلف و کتاب حاضر است.
تحقیق کتاب نیز بر عهده آقای ابطحی بوده که ضمن تحقیقی جامع، تمام
روایات و
آیات قرآن استخراج شده و چون این کتاب از مصادر بحار بوده متن کتاب با منقولات علامه مجلسی در
بحار الانوار تطبیق داده شده است.
ضمنا برای کلمات مشکل توضیح و تفسیری از کتب
لغت ضمیمه شده است.
نسخه بدل‌های کتاب نیز در پاورقی آمده‌اند.
در پایان هر جلد، فهرست مندرجات آن جلد آمده و در پایان جلد سوم هم فهرست‌های متنوع ده گانه‌ای ذکر شده است.
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
