• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امامت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



امامت رهبری امت اسلامی پس از پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم است.



امامت در لغت به معنای پیشوایی است.


در اصطلاح، منصبی است الهی که تمام شئون والا و فضایل را دربردارد؛ جز نبوت و آن چه لازمه آن است
[۱] احقاق الحق، ج۲، ص۳۰۰.
و در این جا معنای اصطلاحی آن مورد نظر است و از واژه‌های «امام»، «ائمه»، «ملک» و بعضی از جملات بنا بر شان نزول استفاده شده است.


امامت به رهبری امت اسلامی در امور دینی و دنیوی آنان به عنوان جانشین پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مورد قبول همه فرق اسلامی است.
[۲] گوهر مراد، لاهیجی، ج۱، ص۴۶۱ـ ۴۶۲.
[۳] سرمایه ایمان، لاهیجی، ج۱، ص۱۰۷.
متکلمان اهل سنت در پاسخ این اشکال که با گزینش امام توسط مردم چگونه او جانشین پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌باشد؟ گفته‌اند: جانشین پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم امکان پذیر است، و انتخاب مردم از گونه دوم خواهد بود.
[۴] شرح المقاصد، تفتازانی، ج۵، ص۲۳۴.

به عبارت دیگر، بیعت و انتخاب مردم در تعیین امام موضوعیت ندارد، بلکه جنبه طریقی دارد، مانند طریقیت قیاس و اجماع در دلالت بر احکام شرعی.
[۵] شرح المواقف، جرجانی، ج۸، ص۳۵۱.



مسئله امامت در تفکر اسلامی جایگاه بسیار بالایی دارد. قرآن کریم امامت را برتر از نبوت دانسته است، زیرا درباره ابراهیم خلیل، یادآور شده است که او پس از آن که دارای مقام نبوت بود، مورد آزمون‌های ویژه‌ای قرار گرفت و آن گاه مقام امامت به او اعطا گردید.
در روایات اهل بیت علیهم‌السّلام بر این مطلب تصریح و تاکید شده است.
[۷] اصول کافی، کلینی ، ج۱، ص۱۳۳ـ ۱۳۴.
[۸] اصول کافی ، کلینی، ج۱، ص۱۴۹ـ ۱۵۱.
[۹] اصول کافی ، کلینی ، ج۱، ص۱۵۴.
[۱۰] غایة المرام فی علم الکلام، آمدی، ج۳، ص۱۲۷ـ ۱۲۹.



استمرار امامت، امامان معصوم علیهم‌السّلام، امامت آل ابراهیم علیه‌السّلام، امامت ابراهیم علیه‌السّلام، امامت اسحاق علیه‌السّلام، امامت علی علیه‌السّلام، امامت و نبوت، شرایط امامت، منصب امامت، وظایف امامت.


۱. احقاق الحق، ج۲، ص۳۰۰.
۲. گوهر مراد، لاهیجی، ج۱، ص۴۶۱ـ ۴۶۲.
۳. سرمایه ایمان، لاهیجی، ج۱، ص۱۰۷.
۴. شرح المقاصد، تفتازانی، ج۵، ص۲۳۴.
۵. شرح المواقف، جرجانی، ج۸، ص۳۵۱.
۶. بقره/سوره۲، آیه۱۲۴.    
۷. اصول کافی، کلینی ، ج۱، ص۱۳۳ـ ۱۳۴.
۸. اصول کافی ، کلینی، ج۱، ص۱۴۹ـ ۱۵۱.
۹. اصول کافی ، کلینی ، ج۱، ص۱۵۴.
۱۰. غایة المرام فی علم الکلام، آمدی، ج۳، ص۱۲۷ـ ۱۲۹.
۱۱. البرهان فی تفسیر القرآن، بحرانی، ج۱، ص۳۱۸.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «امامت».    



جعبه ابزار